12 Eylül 2010 günü yine yeni bir referendum ile Türkiye başbaşa kaldı .Aslında demokrasi adına halkın söz sahibi olduğu referendum oylamasına Türkiye yabancı değil.
Geçmişte aynı şekilde yeni anayasa değişikleri kapsamında 1961,1982,1987,1988 ve 2007 olmak üzere toplamda altı kez sandığa gitmiş olan halkımız 2007 Cumhurbaşkanlığı referandumundan sonra tarihindeki en az katılımla bu sınavdan da geçti .1961 den beri çok partiler gelip geçti teknoloji hızla değişti ama referandumu yapış şeklimiz malesef değişmedi.Katılım oranının bu kadar düşük olmasının sebebi tatilci faktörü yani sadece ikamet edilen yerde oy kullanma şartından dolayı oldu.Yani 1961 deki teknolojik olanaklar ile aynı şekilde yapıldı.
Halbuki daha once devletin diğer kurumlarında olduğu gibi T.C kimlik numarası ile online sisteme bağlı en yakın seçim merkezinden oy kullanılabilse hem sistem online işleyeceği için iki kez oy kullanmaların önüne geçilmiş olunur hemde daa yüksek bir katılım oranına sahip olunabilirdi.Aşağıda 8 Kasım 1982 gününe ait referendum sürmanşetli gazette var bu referendum ile il il karşılaştırmak için güzel bir kaynak.
Görülüyorki 1982 seçimlerindeki yüksek katılım oranı 2010 referandumda gerçekleşmemiş.2010 seçimleri sonrası gelen sonuçlar göstermiştir ki,Mhp tabanını büyük oranda Akp’ya kaptırmıştır.2009 seçim sonuçlarına ve milliyetçi /ülkücü tabanlı diye bilinen illerin oy oranlarına bakmak yeterli olacaktır.Bu performansla devam etmelerinin sonucu herhalde önümüzdeki genel seçimlerde meclis dışında kalmak olacaktır.Chp kesin olmamakla beraber (ki burada CHP ‘nin oylarını arttırmış diyebilmemiz için BDP faktörünü safdışı bırakmamız gerekir)oy oranlarını artırmış gibi gözükmektedir.Mhp’deki kayıplar ve hayır diyen büyük oya sahip başka parti olmamasından ötürü %42 büyük oranda Chp’ye mal edilebilir.%60′ın üzerinde çıkacak evet oyları yakalanan rüzgarın neticesi olarak baskın erken seçime neden olabilecek iken şimdilik bu ihtimal bence ortadan kısa vadeli de olsa kalkmıştır.Mhp’nin yukarıda bahsettiğim şartlar ile oyları düşmeye devam eder ise Akp’ye geçmeye devamı neticesinde Akp %45′lerin üzerinde bir oy oranı ile 400′e yakın milletvekili rakamını yakalayabilir.
Yukarıdaki tablo, 29 Mart 2009 yerel seçimlerinde yüzde 1’in üzerinde oy alan partiler hesaba katılarak hazırlandı. Bu nedenle, 2009 seçimlerinde geçerli oy kullanan ve kullanmayan seçmenlerin toplamında yüzde 2,3’lük bir eksiklik söz konusu.
Geçmişteki referandumlar (halkoylamaları):
Ömer Demir
