Prof. Ali Serdar Fak güncel, bilimsel ve pratik bilgileri paylaştı

Corona Virüs Salgınına Karşı Hastalarımıza Güncel, Bilimsel ve Pratik Bilgiler;

Değerli hastalarımız ve hasta yakınları;

Bugünkü verilere göre Corona virüs salgınının dünya genelinde uzunca süre devam edeceği ön görülmektedir. Sizlerden bu konuda çok sık soru gelmektedir. Yanıtları paylaşıyorum.

“Bazı tansiyon ve kalp ilaçlarının hastalığın şiddetini arttırdığı doğru mu?”

Hayır. Böyle bir bilimsel bilgi yok.

ACE inhibitörleri ve ARB grubu olarak sınıflandırdığımız ilaçlara da güvenle devam edilebileceğini Avrupa Kardiyoloji Derneği ilan etti.

Reçeteli ilaçlarınızı kullanmaya devam edin. Sağlığınızı ayrıca riske atmayın.

“Tuzlu su ile boğaz gargarası yapmanın yararı var mı?”

Hayır, yararı yok. Hatta Dünya Sağlık Örgütü bu uygulamanın zararı bile olabileceğini ifade etti.

“Koruyucu destek vitaminler vb. var mı?”

Bilimsel yararı kanıtlanmış destek maddeler yok. Varsa diğer (kronik) hastalıklarınızın ilaçlarını aksatmadan almaya devam edin.

“Kaçınmam gereken ilaçlar var mı?”

Belki. Bazı gözlemler “ibuprofen” içeren ilaçların hastalığın şiddetini artırdığı yönünde. Bu ilaçlar genelde soğuk algınlığına karşı veya bazı romatizmal hastalıklara karşı kullanılmakta. Corona virüs hastalığı belirtileri (öksürük, boğaz ağrısı, ateş vb.) başladığında rahatlama amacıyla bu ilaçları kullanan kişilerde hastalığın daha şiddetli seyrettiği bazı ülkelerdeki hastanelerde rapor edilmiş; ancak bu durum bilimsel kesinlik kazanmadı. 19.03.2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü böyle bir ilişki kurulması ve bu ilacın kullanılmaması yönünde öneride bulunmak için klinik / bilimsel kanıt olmadığını ilan etti. Yine de şimdilik ihtiyaç halinde parasetamol içeren ilaçlar daha emniyetli olabilir (kişisel görüş).

“Babam yaşlı, yardımcısı var; eve gidip gelirken hastalık getirebilir mi?”

Ne yazık ki bu mümkündür. Virüs taşıyanların sıklığı toplumda artacak. Korunmanın en iyi yolu en az temastır. Sağlıklı kişilerin maske takması gerekmese de babanızı (yaşlıları) korumak için yardımcınız toplu taşıma araçları kullanıyor veya kalabalık ortamlarda bulunuyorsa maske takabilir. Eve geldiğinde aşağıda bahsedilen el temizliğini mutlaka uygulasın. Hatta evde giydiği giysiler ayrı, dışarıda giydiği giysiler ayrı olsun.

Hastalık belirtileri olduğunda ne yapmalı?

Resmi açıklamalara uyun, takip edin.
Doktora, hastaneye mutlaka maske takarak gidin.
Hasta (nefes darlığı vb nedeniyle) maske takamıyorsa yanındaki kişiler mutlaka maske taksın.
Mümkünse toplu taşıma araçlarını kullanmayın.

Hastalık kimlerde ağır seyrediyor?

65 yaş üzerinde olanlarda,
Kalp hastalarında,
Kronik akciğer hastalığı olanlarda ve
Şeker hastalığı olanlarda hastalık daha şiddetli seyrediyor.

Gençlerde hastalık olur mu?

Gençlerde, sağlıklı kişilerde de hastalık olabilir ancak genelde hafif seyredebilir. Bu kişiler farkında bile olmadan virüsü taşıyabilir ve ailedeki yaşlılara bulaştırabilirler.

Virüs nasıl bulaşır?

Hastaların öksürük ve hapşurukla etrafa yaydıkları damlacıkların solunmasıyla,
Bu damlacıkların bulaşmış olduğu yerlere (eşya, kapı kolu, anahtar, telefon vb. ile) kısa süre içinde elle dokunup bu ellerin göz, ağız, burun ve kulaklarla temas ettirilmesiyle bulaşır.

Nasıl korunmalı?

Kişisel eşyalarınızı (gözlük, anahtarlık, telefon vb.) ve kapı kolu, elektrik düğmesi vb gibi sık temas edilen yerleri günde birkaç kez sabunlu bez ile temizleyin veya yıkayın.
Bu konuda resmi kamu spotlarını izleyin.
En geçerli yöntem el temizliğidir. Ellerinizi sık sık sabunlu su ile en az 20 sn yıkayın. Ellerinizin ve parmaklarınızın her bölgesi yıkanmış ve ovalanmış olsun. Dışarıda ve ortak alanlarda bulunduysanız ellerinizi yıkamadan yüzünüze, ağzınıza, gözlerinize götürmeyin.
Yanınızda kolonya bulundurun. En az 60 derece alkollü kolonya el temizliği için yeterlidir.
Evde kalın. Hem kendi sağlığınız hem de toplumdaki salgın hızını azaltmak için bu hayati derecede önemlidir.
Dışarıda kişilerle aranıza en az 3-4 adım mesafe koyun.
Risk grubundaysanız ve varsa torunlarınızla kendi sağlığınız için bir süre görüşmeyin.
Eve dışarıdan gelen herkes önce ellerini yıkasın, sonra eşyaları dokunsun.
Yeterli uyuyun. Beslenmenizi aksatmayın. Vücut direnciniz her zaman en önemli silahınızdır.
Hala sigarayı bırakmadıysanız hemen bırakın.

Hepimiz için önemli!

Salgının hızlı seyretmemesi ve bir anda binlerce kişinin hastalanarak sağlık çalışanlarının ve hastanelerin kapasitesini aşmaması için uğraşıyoruz. Zaman kazanmaya çalışıyoruz.

Salgını yavaşlatmanın bugün tek geçerli yolu insan temasının ve bulaşmanın en aza indirilmesidir.

EVDE KALIN. YAKIN TEMASLARI AZALTIN.

Gençler sağlıklı olabilirler ama virüsü hızlıca etrafa taşıyabilirler, çocuklarınızın ve gençlerin de alınan önlemlere uymalarını sağlayın.

Biz doktorlara, sağlık çalışanlarına, sağlık sistemine zaman tanıyın.

Bu yazı 20.03.2020 tarihi ile günceldir.

Sağlıklı günler dilerim, Prof. Dr. Ali Serdar Fak