Peru polis ve askeri baskı ile karşı karşıya
Peru’da baskılar artıyor
Peru hükümeti, her türlü toplumsal muhalefeti sindirmeye dönük iyiden iyiye arttırdığı polisiye ve askeri baskısını, bir de güvenlik güçlerine dokunulmazlık sağlayarak kontrolü tamamen ele almaya çalışıyor.
Peru’da Alan Garcia hükümetinin Kongre’ye sunduğu bir yasa teklifi, ordunun ve polisin gerçekleştirdiği müdahalelerde savcıların dava açma yetkilerini kısıtlamayı, özellikle Aydınlık Yol’a karşı girişilecek kirli savaş yöntemlerinin soruşturulamamasını sağlamayı amaçlıyor.
Yasa teklifi dahilinde “belirli bölgelerde” askerin yetkilerini olağanüstü ve dokunulmaz biçimde arttırılması da düzenleniyor.
Teklifte “’acil durum bölgeleri’ dahilinde gerçekleşecek terörist tehditlere ya da şiddet içeren toplumsal protestolara karşı görev yapan güvenlik görevlilerine herhangi bir ölüm ya da yaralama nedeniyle herhangi bir yasal yaptırım uygulanmaması” düzenleniyor.
Yasa teklifi savcıların görev alanlarını çok büyük ölçülerde kısıtlayarak “savcılar askeri yetkililerden ilgili durumlar üzerine bir teknik rapor aldıktan sonra belirli sınırlar dahilinde harekete geçebilirler” şeklinde ancak askeri diktatörlüklerde olabilecek bir yasal düzenlemeye de yer veriyor.
Teklifin Kongre’de 30 Ekim’de görüşülmesi düşünülürken sol partiler ve insan hakları örgütleri yasaya karşı çıkma çağrısında bulundular.
Yasa teklifinde yer alan en ilginç maddeyse askeri görevlilerin ve polislerin savcı olay yerinde inceleme yapmadan önce hayatını kaybetmiş güvenlik görevlilerinin cesetlerini olay yerinden kaldırması zorunluluğu getiren madde. Buna göre olay yeri savcı gelmeden önce “temizlenebilecek”.
Peru Savunma Bakanı: “Bütün ölümlerden orduyu sorumlu tutmak yanlış”
Yasa teklifine dönük eleştirileri yanıtlamak üzere bir basın toplantısı düzenleyen Peru Savunma Bakanı Rafael Rey, “1980-200 yılları arasında Maocu Aydınlık Yol örgütüne karşı sürdürülen kirli savaşta hayatını kaybeden herkesin ölümünden ordunun sorumlu olmadığını” belirtti. ”gerçekleşen katliamların önemsiz olduğunu söylemiyorum, bir tek insanın hayatını kaybetmesi bile önemlidir ancak o dönemdeki bütün ölümlerden de ordu dorumlu tutulmamalıdır” sözlerini sarf etti.
Peru’daki baskıcı rejim 1980 yıllarda başladı
1980 yılında Peru’daki baskıcı rejime karşı silahlı mücadeleye başlayan Aydınlık Yol, devletin ABD yardımıyla yürüttüğü kirli savaş sonucunda 2000 yılına gelindiğinde büyük oranda tasfiye edilmişti. Örgütün zayıflamasında lideri Abimael Guzman’ın 1992 yılında yakalanması da etkili olmuştu.
2000 yılında aldığı ağır darbelerin ardından 2008 yılında yeniden savaşa başladığını duyuran Aydınlık Yol 2008 yılı içinde bir seri saldırıda 25 askeri ve bir polis şefini öldürmüş, 2009 yılında da saldırılarına devam etmiş ve orduya büyük kayıplar verdirmişti.