“Panama Belgeleri”nde Nazi izleri
Panama merkezli hukuk firması Mossack Fonseca’dan sızdırılan “uluslararası vergi kaçakçılığına” ilişkin belgelerde, Nazilerin talan ettiği sanat eserlerinin kimlerin elinde olduğuna dair ip uçlarının yer aldığı ortaya çıktı.
Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafından paylaşılan Panama belgelerinde güçlü bir ailenin, İtalyan ressam Amedeo Modigliani’nin 25 milyon dolar değerindeki “Seated Man With a Cane” (Bastonla Oturan Adam) adlı tablosuna sahip olduğunu gizlemek için paravan bir şirketten faydalanmış olabileceği görülüyor.
Tablonun, Nazilerin 1940’da Paris’i işgal etmesinden haftalar önce şehirden kaçan Yahudi galeri sahibi Oscar Stettiner’in torunu Philippe Maestracci ile dünyanın en ünlü sanat simsarı ve koleksiyoncusu Nahmad ailesi arasında dava konusu olduğu biliniyor.
Belgelerde, Nahmad ailesinin, 1995 yılında kurulan Panama merkezli International Art Center (IAC) adlı paravan şirketi kontrol ettiği, şirketin ailenin sanat eseri satışlarında önemli bir rol oynadığı görülüyor.
Mossack Fonseca’dan sızdırılan belgeler, tabloyu bir açık artırmada satın alan IAC hisselerinin yarısının 2008’de, diğer yarısının da 2014 yılında David Nahmad’a devredildiğini ortaya koyuyor.
Stettiner’in torunu Philippe Maestracci, dedesine ait eserin Naziler tarafından çalındığını ve 2008 yılında New York’taki Sotheby’s Müzayede Evi’nde David Nahmad’in oğlunun işlettiği Helly Nahmad Gallery tarafından açık artırmaya çıkarıldığını iddia ediyordu. Bunun üzerine Maestracci, dört yıl önce Nahmad ailesine dava açtı. Nahmadlar ise tablonun mülkiyetinin kendilerine ait olmadığını savunuyordu.
Maestracci’nin avukatları, IAC’nin, “çalınan minareye kılıf uydurmak için kurulan bir paravan şirketten öte bir şey olmadığını” öne sürdü.
Panama belgelerinde Claude Monet’ten Damien Hirst’e kadar usta ressamlara ait düzinelerce tablonun ismi geçiyor.