Değerli okurlarımın Kurban Bayramını en iyi dileklerimle kutluyorum, sağlık ve neşeyle nice güzel bayramları yaşamanızı diliyorum.

Bayramın kutlaması, art arda iki vefat haberiyle buruklaştı. Hakk’a yürüyen, Mimarlar Odası’nın Eski Genel Başkanı ve yazar Oktay Ekinci ile BJK Divan Kurulu Üyesi ve Yönetim Kurulu Eski Üyesi Sn. Abdülkadir Orman’a (BJK Yönetim Kurulu Başkanı Fikret Orman’ın babası) Allah’tan rahmet diliyorum. Sahip olduğumuz değerleri, onları kaybedince değil, onlar aramızdayken anlamayı ve değerlerini bilmeyi temenni ediyorum.

Bayram öncesi açıklanan Orta Vadeli Programa (OVP) dair görüşlerimi sizlerle paylaşmak arzusundayım. OVP’de küresel likiditenin azalacağına ve bunun, yapısal sorunları bulunan, gelişmekte olan ülkelerin piyasalarında oynaklığa yol açabileceği vurgusu yapılıyor. Bunu ekonomimize uyarlarsak, carî açığın dış kaynakla kapatılmasında zorluk yaşanabileceği ve buna bağlı olarak ekonomimizde kırılganlığın artabileceği, döviz kurlarında artış görülebileceği mesajı karşımıza çıkıyor.

Temel hedefler olarak, ekonomimizin ithalata bağımlılığı azalmış bir yapıya dönüştürülmesi ve rekabet gücünün artırılarak, carî açık sorunu yaşanmadan büyümenin hızlandırılabilmesi için yüksek katma değerli ürün üretimine geçilmesi konuluyor. Bunlar elbette ki kulağa hoş gelen, motive edici hedefler, ancak, bunların gerçekleştirilebilmesi için hem sermaye ve teknoloji yatırımının, hem de teknoloji bilgisinin ve uzman çalışanların gerektiği unutulmamalı ki kısa vadede bu unsurların tamamını sağlamak olanaksız gibi. Yurtiçi tasarrufları artırma hedefinin altı özellikle çizilmiş. Ekonominin iç talepteki artışa bağlı olarak büyüdüğü, tüketimin teşvik edildiği ve hâne halkı borçlanmasında artış görülen toplumsal dinamikle yurtiçi tasarruflarının bireysel temelde artırılması bence bir soru işareti oluşturuyor. 2013’ün sonunda % 7,1 olması beklenen carî açığın, 2016’nın sonunda % 5,5’e inmesi, bir yandan büyümenin artması hedefini ve mevcut dinamiklerin kısa vadede hızla değişemeyeceğini düşünürsek, kanımca zorlayıcı bir hedef olarak kalıyor.

İstihdamda tarım sektörünün ağırlığının azalması beklenirken, diğer yandan tarımsal ürün çeşitliliğinin üretime ve rekabet avantajına dönüştürülmesi bence birbiriyle çelişiyor zira benim her zaman savunduğum gibi tarımı ülkemizin rekabetçi üstünlüğüne dönüştürmek için hem teknolojik yatırım hem de tarımsal istihdamda artış gerekiyor diye düşünüyorum. 109. maddede, yerli üretimin artırılmasında kamu alımlarının etkin bir araç olarak kullanımı vurgusu yapılmış ki bu yaklaşım, kanımca hem kamu harcama politikasında ödeneklerin ekonomik ve verimli kullanımı hem de yurtiçi tasarrufların artırılması hedefleriyle uyumsuzluk gösteriyor.

OVP’nin verdiği ana mesaj, enflasyon hedeflemesinin devam edeceği şeklinde ki bunun için hâliyle iç talebin kontrolünün dayanak noktası alacağı görülüyor. Ekonomimizin adetâ Bermuda Şeytan Üçgeni diyebileceğimiz, büyüme – carî açık – işsizlik kısır döngüsünde, iç talebin kontrolüyle carî açığın azaltılmasının büyümeyi de düşüreceğini dikkate alırsak, OVP’de belirtilen istihdam artışının beklenen düzeyde olmayacağı kendini gösteriyor. Açıkçası, enflasyon hedeflemesi sürdürülürken, mevcut koşullarda hem büyümenin hem de istihdamın nasıl artırılacağı büyük bir soru işareti oluşturuyor bana göre. OVP, beklenti yönetimi ve piyasalara mesaj bakımından ılımlı ve olumlu bir içeriğe sahip olsa da kısa vadede uygulama bakımından büyük bir değişim ve atılım getirmesini beklemek fazla iyimserlik olur kanımca. 2014’te carî açık kısmen azalsa da ekonomik büyümenin yetersizliği ve buna bağlı olarak işsizlik, en önemli sorunlarımız olmayı sürdürecekler, zira işgücüne katılım karşılığında yeni istihdamı sağlayacak ekonomik büyüme maalesef uzak görünüyor.

Emre Göllü / NationalTurk Haftanın Yorumu