Rusya Parlamentosu Başkanı Sergey Narişkin, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ile bir araya geldi.
Narişkin, Tacikistan’da bulunan Rus askeri üssünün statüsü ve işleme koşullarıyla ilgili anlaşmanın onaylanmasının, bölgedeki güvenlik ve istikrarın sağlanmasının önemli koşullarından biri olduğunu belirtti.
Anlaşmanın Rusya Parlamentosunca onaylandığına ilişkin belgeyi beraberinde getirdiğini belirten Narişkin onay belgelerinin ne zaman teati edileceğinin Rahman’ın kararına bağlı olduğunu kaydetti.
Rahman da Rusya ile olan stratejik ortaklığın Tacikistan için hayati bir önem taşıdığını ve taşımaya da devam edeceğini kaydederek, Rusya-Tacikistan ilişkilerinin pekiştirilmesinin ülkesinin uzun vadeli stratejik seçimi olduğunu bildirdi.
İki ülke arasındaki ilişkilerin çok yönlü olarak siyasi, ekonomik, askeri ve teknik alanlarda gelişmekte olduğunu dile getiren Rahman ayrıca iki ülkenin küresel ve bölgesel güvenliğin sağlanmasına yönelik birbirlerine çok benzer görüşler taşıdıklarını vurguladı.
Rusya’nın ülke dışındaki en büyük askeri üssü olma özelliğini taşıyan üssün, Rusya-Tacikistan’ın sınır koruma birlikleri ve Tacikistan Savunma Bakanlığına bağlı silahlı kuvvetlere destek amacıyla 2004’te kurulduğunu anlatan Rahman, üssün ülkedeki barış ve istikrara katkı sağlamayı hedeflediğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Rahman tarafından onaylanmak üzere 18 Eylül’de Tacikistan Parlamentosuna sunulan, sözkonusu anlaşma, bu ay başında Parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi Genel Kurulu tarafından onaylanmıştı. Parlamentonun üst kanadı olan Milli Meclis tarafından onaylanacak olan anlaşma Rahman tarafından imzalanmasının ardından yürürlüğe girecek.
Başkent Duşanbe’de 5 Ekim 2012’de imzalanan anlaşmanın onaylanmasıyla ilgili yasa, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından mayıs ayında imzalanmıştı., Rahman, geçen ay Moskova’da yaptığı temaslar sırasında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ekim 2012’de Tacikistan’da imzaladıkları anlaşmanın, Tacikistan Parlamentosu tarafından ekim ayında imzalanacağını bildirmişti.
Tacikistan tarafı, Rus petrol ürünlerinin Tacikistan’a gümrüksüz sevkiyatı ve Tacik göçmen işçilerin Rusya’da bulunma tertibi anlaşmalarının hayata geçirilmesi ve Rusya’nın Tacik ordusunun modernizasyonu gibi konulara Rusya’nın dikkatini çekmek amacıyla söz konusu anlaşmanın onaylanmasını ağırdan alıyordu.
Rus askeri üssü
Tacikistan’ın Duşanbe, Kurgantepe ve Kulyap kenterinde bulunan, 7 bin Rus askerinin barındığı askeri üsse ilişkin anlaşma taraflar arasında 4 yıl süren görüşmelerin ardından geçen sene imzalanmıştı.
Anlaşmaya göre, Tacikistan’ın bağımsızlığını elde etmesinden beri ülkede bulunan Rus askeri üssünün 30 yıl daha faaliyet göstermesi ve bu sürenin tarafların onayı ile 5 yıllık sürelerle uzatılabilmesi öngörülüyor.
Bu anlaşmaya göre, Rus askeri üssü Rusya’nın menfaatlerinin yanı sıra, Tacik silahlı kuvvetleriyle birlikte Tacikistan’ın da güvenliğini koruyacak, ayrıca askeri ve askeri-teknik işbirliğini öngören yasa ve anlaşmalar çerçevesinde, Tacikistan silahlı kuvvetlerini çağdaş silah, cephane ve askeri araçlarla temin edecek. Anlaşma, söz konusu askeri üsteki Rus askerleri ve aileleri ile üste görev yapan sivil personelin statüsü, üsse ve güç kullanımına ilişkin yönelik yasal zemini oluşturuyor.
Bu yıl başında Tacikistan’da temaslarda bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmenin ardından, gazetecilere açıklama yapan Tacikistan Dışişleri Bakanı Hamrahan Zarifi, ülkedeki Rus askeri üssünün statüsü ve işleme koşullarıyla ilgili olarak iki ülke arasında daha önce imzalanan anlaşmanın, Tacikistan ile Rusya arasında gümrüksüz petrol ürünleri sevkiyatı ve Rusya’da bulunan Tacik göçmen işçiler ile ilgili anlaşmalarının imzalanmasının ardından ülkelerin parlamentoları tarafından onaylanacağını belirtmişti.
Mayıs 2013’te, Rus petrol ürünlerinin Tacikistan’a sevkiyatı anlaşması ülke hükumeti tarafından onaylanarak yürürlüğe girmişti.Tacik vatandaşların Rusya’da bulunma tertibiyle ilgili Şubat 2013’te imzalanan ikili anlaşma ise Rahman tarafından onaylamak üzere parlamentoya gönderilmiş bulunuyor.
