HÜRREM SULTAN KİMDİR ? “Muhteşem Yüzyıl” dizisi ülkemizde bir çok tartışmayı beraberinde getirirken, tartışmaların odağındaki isim Hürrem Sultan gerçekte kimdir? Nerelidir? Amaçları nedir?  Kanuni Sultan Süleyman ‘nı nasıl etkilemiştir? NationalTurk.com olarak kısa bir araştırma yaptık.

Alexandra Anastasia Lisowska” ismi; sadece ülkemizde değil, doğduğu Ukrayna’da da fazla bir anlam ifade etmeyebilir. Ancak Roxelana ismi Ukrayna başta olmak üzere Avrupa’da farklı anlamlar taşır. Aynı anlamları ülkemizde ise Hürrem Sultan ‘da buluruz. Neticede Alexandra Anastasia Lisowska, Roxelana ve Hürrem Sultan aynı kişidir.
1500-1506 tarihleri arasında doğan ve 18 Nisan 1558’de yaşamını yitirin Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu’nun zirve yaptığı dönemin padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın eşidir. Osmanlı İmparatorluğu’nun “Muhteşem” adı takılan Süleyman’ı etkilediği önemli tarih kitaplarında da geçen Hürrem Sultan, o zamanlar Polonya; şimdi Batı Ukrayna Topraklarında yer alan Rohatyn kasabasında doğdu. 1520’lerde Kırım Tatarları tarafından kaçırıldı ve daha sonra köle olarak İstanbul’da satıldı. Hürrem Sultan’ın İstanbul’daki durağı Sultan Süleyman’ın haremi oldu.

KISA SÜREDE GÖZDE OLDU

Avrupa’da bir çok sanatçıya da ilham veren Hürrem Sultan; zekası, bilgisiyle haremdeki rakiplerinin kıskançlığını çekti. Süleyman’ın gözdelerinden Mahidevran ‘la (Aynı zamanda Gülbahar olarak da bilinir) yaşadığı sorunlar sarayda kavga çıkardı. Hürrem Sultan ile Mahidevran arasındaki kavganın ardından; Kanuni Sultan Süleyman, Mahidevran’ı Manisa’ya oğlu şehzade Mustafa’yla birlikte gönderdi. Sarayda ve yeniçeriler arasında sevilen ve geleceğin padişahı olmasına kesin gözüyle bakılan Şehzade Mustafa’nın öldürülmesinin ardından da Mahidevran’ın saraydaki etkinliği kayboldu. Daha sonra Bursa’ya giden Mahidevran, fakirlik içerisinde öldü. Ancak Hürrem Sultan’ın ölümünden sonra oğlu olan 2. Selim Mahidevran Sultan’a maaş bağlattı ve üvey kardeşi Mustafa’nın  türbesini yaptırttı. Süleyman’ın favorisi veya hasekisi Hürrem Sultan oldu.

ORHAN DÖNEMİNDEN SONRA SARAYDA İLK RESMİ NİKAH KIYDIRAN KİŞİ OLDU

Hürrem’in Sultan’ı etkilemesi daha sonra efsane haline geldi. Sarayda Orhan Gazi’nin ardından düğün yaptıran ve nikah kıydıran ilk kişi olan Hürrem Sultan, Kanuni Sultan Süleyman’a 5 çocuk verdi. Biri kız 4 çocuk doğuran Hürrem (Mihrimah (kız), Mehmet, Selim, Beyazıt ve Cihangir) çocuklarından Mehmet’in daha tahta çıkamadan ölümünü gördü. Onun yerine ise Selim padişah oldu. Yaşadığı dönemde Kanuni Sultan Süleyman ‘ı etkilediği söylenen Hürrem Sultan, cihan padişahına bazı kararlar da aldırır. Öyle ki Hürrem Sultan ‘ın geldiği kasanın bağlı olduğu Polonya ‘yla Osmanlı arasında ittifak kurulur. Hatta bazı tarihçiler; Hürrem Sultan ‘ın, Kırım Tatarlarının doğduğu yerlere baskınlar düzenleyip kızları kaçırmalarını bile engellettiğini ileri sürerler.

HAYIR İŞLERİ

Politik endişeleri bir yana, Hürrem Sultan bazı hayır işleri de yapar. Hürrem Sultan halk için Mekke ‘den Kudüs ‘e kadar bir çok yerde hayır için binalar yaptırır. Bu binaları yaptırırken belki de Abbasi Halifesi Harun Reşit’in eşi Zübeyde’yi örnek alır. İlk yaptırdığı vakıf kuruluşu bir cami ve iki medresedir. İstanbul’da kadınların köle olarak satıldığı Avrat Pazarı’nın yakınına “Kadınlar için hastane” yaptırır. Ayasofya’nın yakınına da ibadet edenler için Haseki Hürrem Sultan adı verilen hamam yaptırılır. 1552’de Kudüs’te Haseki Sultan İmarethanesi’ni açar. İmarethane fakir ve ihtiyaçları olanlara yemek dağıtır.

Hürrem Sultan 18 Nisan 1958’de Kanuni Sultan Süleyman ‘dan 8 yıl önce 52 yaşında yaşamını yitirir. Cenazesi cennet bahçesini tarif eden İznik çinileriyle dekore edilen türbeye gömülür. Mozolesi Kanuni Sultan Süleyman ‘ın bitişiğindedir.

HÜRREM SULTAN İLHAM KAYNAĞI OLDU

Hürrem veya Avrupa’da daha çok bilinen ismiyle Roxelana modern Türkiye’nin yanısıra Batı’da iyi bilinir. Hürrem çok sayıda sanatsal çalışmanın da konusu olmuştur. Hürrem resim çalışmaları, müzikaller (Joseph Haydn’en 63 numaralı senfonisi) Denys Sichynskynin bir operası, bale, oyunlar ve daha çok Ukrayna olmak üzere İngilizce, Fransızca ve Almanca romanlara ilham kaynağı olur. 2007’de Ukrayna’nın liman kenti Mariupol’de Tatar müslümanları Hürrem Sultan onuruna bir cami yaptırıp ibadete açtılar.

NationalTurk.com

Error, group does not exist! Check your syntax! (ID: 62)