Marmara Üniversitesi’nden diploma açıklaması

Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Emin Arat, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın diplomasının sahte olduğu yönündeki iddialar üzerine bir açıklama yayınladı.

Üniversitenin internet sitesinden yapılan açıklama şöyle;

“Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın öğrenimi, mezuniyeti ve
diploması hakkında görsel ve yazılı basın ile sosyal medyada yer alan bilgi kirliliği
çerçevesinde üniversitemize yöneltilen haksız ithamların giderilmesi amacıyla
kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ihtiyacı hâsıl olmuştur.
Marmara Üniversitesi, 1883 yılına uzanan 133 yıllık “köklü geçmiş”e ve ülkemizin
yarınlarını inşa edecek “güçlü gelecek” hedefine yönelmiş, Türkiye’nin en eski, en büyük ve
en saygın yükseköğretim kurumlarından biridir.
Üniversitemizin tarihî gelişim sürecinin, resmî internet sitemizdeki
https://www.marmara.edu.tr/universite/genel/tarihce/” web adresli sayfada anlatılması
dolayısıyla, kısa ve ciddi bir araştırmayla söz konusu süreç hakkında kolayca bilgi
edinilebilmektedir.
Dolayısıyla, kamuoyunun gündemine getirilmeye çalışılan ve tarihî belgelerle sabit
gerçeklerle hiç bir ilgisi bulunmayan mesnetsiz iddiaların, web sayfamızdaki resmî bilgilere
aykırılığı da kolayca görülebilmektedir.
Üniversitemizin resmî internet sitesindeki “http://diploma.marmara.edu.tr/” web
adresli sayfada, üniversitemizden mezun olan herkesin diploma kaydı hakkında, “öğrenci
bilgileri” ya da “T.C. kimlik numarası ve diploma bilgileri” girilmek suretiyle sorgulama
yapılabilmektedir.
Bütünüyle resmî bilgilere ve tarihî belgelere dayanan bu şeffaf ve alenî duruma
rağmen, amacı ne olursa olsun gerçekle bağdaşmayan iddialar ortaya atılmakta, hem
kurumumuz hem de mezunumuz olmasından her zaman gurur duyduğumuz
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN, haksız ve mesnetsiz ithamlara maruz
bırakılmaya çalışılmaktadır.
Bu nedenle ve öncelikle Marmara Üniversitesi’nin tarihî gelişimini, zaman içinde
aldığı adları, bağlı olduğu üst kurumları, bünyesine dâhil edilen eğitim birimlerini ve eğitim
sürelerini tarihî belgelere dayalı olarak bir kere daha paylaşmakta, söz konusu iddiaların
haksızlığını ve bilimsel açıdan geçersizliğini ortaya koyma bakımından fayda görmekteyiz.
Marmara Üniversitesi’nin tarihî geçmişi, Osmanlı Devleti dönemindeki “Ticaret,
Ziraat ve Orman Nezareti”ne (Ticaret, Tarım ve Orman Bakanlığı’na) bağlı olarak 16 Ocak
1883 tarihinde kurulan ve eğitim süresi Sadaret (Başbakanlık) makamının kararı ile dört yıl
olması istenen Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlisi’ne (Hamidiye Yüksek Ticaret Okulu’na)
dayanmaktadır. Bu okul, 1889 yılında Maarif Nezaret’ine (Eğitim Bakanlığı’na) bağlanmış ve
eğitim süresi üç yıl olarak belirlenmiştir.
Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlisi yeniden yapılandırılmak amacıyla 1893 yılında
geçici olarak kapatılmış ve 1897 yılında Maarif Nezaret’ine (Eğitim Bakanlığı’na) bağlı
olarak tekrar açılmıştır.
2
Okul, 1915 yılında yapılan bir düzenleme ile “Birinci Kısım” ve “İkinci Kısım” olarak
iki kademeli hale getirilmiş ve adı “Ticaret Mekteb-i Âlisi” (Yüksek Ticaret Okulu) olarak
değiştirilmiştir.
1925-1926 eğitim-öğretim döneminde ise iki yıllık eğitim veren “Orta Ticaret
Mektebi” ve “Yüksek Ticaret Mektebi” ile üç yıllık eğitim veren “İstanbul Ulûm-u Âliye-i
Ticariyye Mektebi” (İstanbul Yüksek Ticaret Bilimleri Okulu) isimleri ile üç kademeli hale
getirilmiş ve İktisat Vekâleti’ne (Ekonomi Bakanlığı’na) bağlanmıştır.
“İstanbul Ulûm-u Âliye-i Ticariyye Mektebi”nin adı 1934 yılında “Yüksek İktisat
ve Ticaret Mektebi”ne (Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu’na) dönüştürülmüş ve 1938 yılında
Maarif Vekâleti’ne (Eğitim Bakanlığı’na) bağlanmıştır.
Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi, 7334 sayılı “İktisadî ve Ticarî İlimler Akademileri
Kanunu”nun 08 Haziran 1959 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte, Maarif Vekâleti’ne
(Eğitim Bakanlığı’na) bağlı, ilmî muhtariyeti haiz (bilimsel özerkliğe sahip), yüksek eğitim,
öğretim ve araştırma yapan (md. 1) bir akademiye (yükseköğretim kurumuna) dönüştürülerek
“İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi” adını almış, ihtisas dalları “MaliyeMuhasebe”,
“İktisadî İşletmecilik”, “Dış Ticaret ve Turizm” olarak belirlenmiş ve eğitim
süresi dört yıla çıkarılmıştır.
30 Nisan 1969 yılında yürürlüğe giren 1169 sayılı kanunla İktisadî ve Ticarî İlimler
Akademileri’ne “tüzel kişilik” kazandırılmış ve bütçe yapısı “katma bütçe”ye
dönüştürülmüştür (md. 1).
24 Şubat 1970 yılında yürürlüğe giren 1235 sayılı İktisadî ve Ticarî İlimler
Akademileri Kadro Kanunu, 08 Ağustos 1977 yılında aynı adla yürürlüğe giren 2095 sayılı
kanunla yürürlükten kaldırılarak, akademilerin kadro yapısı yeniden düzenlenmiştir.
İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi bünyesinde 1977 yılında “Ekonomi”,
“İşletme” ve “Siyasal Bilimler” fakülteleri oluşturulmuş; ayrıca “Galatasaray İktisat ve
İşletmecilik Yüksek Okulu” Akademi’nin İşletme Fakültesi’ne katılmış; dört yıllık eğitim
veren “Aksaray Yüksek Ticaret Okulu” (1974 yılındaki adı ile Aksaray İktisadî ve Ticarî
İlimler Yüksekokulu) ve “Beyazıt Maliye Muhasebe Yüksek Okulu” birleştirilmek suretiyle
yine dört yıllık eğitim veren “Ticarî Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüş ve böylece
Akademi bünyesindeki fakülte sayısı dörde çıkarılmıştır.
20 Temmuz 1982 tarihinde yürürlüğe giren 41 sayılı “Yükseköğretim Kurumları
Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” (md. 14/d) ve 28 Mart 1983 tarihinde
yürürlüğe giren 2809 sayılı “Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Hakkında 41 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun” ile Marmara Üniversitesi
kurulmuş; İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi bünyesindeki “Ekonomi”,
“İşletme”, “Siyasal Bilimler” ve “Ticarî Bilimler” fakülteleri birleştirilerek Marmara
Üniversitesi’ne bağlı “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüştür (md. 14/d).
23 Mart 2012 tarihli ve 28242 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu
Kararı ile Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi kapatılmış ve yerine
3
“İşletme Fakültesi”, “İktisat Fakültesi” ve “Siyasal Bilgiler Fakültesi” adlarıyla üç
fakülte kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan tarihî süreç kapsamında Sayın Cumhurbaşkanımızın öğrenim
hayatı, lisans öğrenimi süresi, mezuniyeti, kendilerine Üniversitemiz tarafından resmî olarak
verilmiş olan diploma ve bu kapsamdaki diğer bilgiler incelendiğinde;
1. Sayın Cumhurbaşkanımız, 1974 yılında yapılan Üniversitelerarası Seçme Sınavı’nda
verilen resmî sınav sonuç belgesi (ÜSSSB) itibariyle, “İstanbul İktisadî ve Ticarî
İlimler Akademisi”ne bağlı ve dört yıllık eğitim veren “Aksaray İktisadî ve Ticarî
İlimler Yüksekokulu”na kaydolma hakkı kazanmış ve aynı yıl 2443 öğrenci numarası
ile resmen kayıt yaptırmıştır.
2. Öğrenimini, sorumlu olduğu kırk bir dersten başarılı olarak, 1980-1981 eğitim-öğretim
yılı içinde 1981 yılının Şubat ayında resmî olarak tamamlamıştır.
3. Kayıtlı olduğu “Aksaray İktisadî ve Ticarî İlimler Yüksekokulu”nun, yukarıda da
açıklandığı üzere “Beyazıt Maliye Muhasebe Yüksek Okulu” ile birleştirilerek “Ticarî
Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüş olması dolayısıyla, mezuniyeti “Ticarî
Bilimler Fakültesi”ne kayıtlı olarak gerçekleşmiştir.
4. Mezuniyetleri nedeniyle, 03.04.1981 tarihinde düzenlenen ve dönemin dekanı Doç.
Dr. Sinan ARTAN tarafından imzalanan 440-678 nolu “geçici mezuniyet belgesi”
kendilerine verilmiştir.
5. “Ticarî Bilimler Fakültesi”, 1982 yılında Marmara Üniversitesi’nin kurulmasıyla
birlikte, diğer üç fakülte ile birleştirilerek “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”ne
dönüştürülmüştür.
6. Diploması, talepleri üzerine, “Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Lisans Diploma Defteri”nin 4694 kütük numarası kaydına bağlı 8345
diploma numarası ile “İşletme Bölümü mezunu” olarak düzenlenmiş, zamanın
dekanı ve rektörü tarafından imzalanarak, 01.11.1991 tarihinde, geçici mezuniyet
belgesi teslim alınmak suretiyle kendilerine verilmiştir.
7. “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”nin yaklaşık otuz yıl faaliyette bulunduktan sonra
23 Mart 2012 tarihinde “İktisat Fakültesi”, “İşletme Fakültesi” ve “Siyasal Bilgiler
Fakültesi”ne bölünmesi dolayısıyla, mezkur “Ticarî Bilimler Fakültesi”nin bütün
bölümleri ve mezunlarına dair arşiv, akademik bağ ve gereklilikler dolayısıyla yeni
kurulan “İşletme Fakültesi” kapsamına dâhil edilmiştir.
8. 31.03.2011 tarihinde “duplikata” talebinde bulunulması üzerine, kendilerine daha önce
verilmiş olan diplomanın duplikatası, 01.04.2011 tarihinde düzenlenerek teslim
edilmiştir.
9. Duplikata; diploma olarak kullanılmak üzere hak sahibinin çalınma, kayıp vb.
nedenlerle talep ve beyanı üzerine ikinci ve son kez düzenlenen ve diploma yerine
geçen resmî bir belgedir. Duplikatanın ön yüzünde, diplomanın ilk suretinde imzası
bulunan dönemin dekanının ve rektörünün imzası bulunmaz. Bunun yerine yalnızca
adları, soyadları ve unvanları yer alır. Yine duplikatanın ön yüzünün üst kısımda sol
4
ve sağ tarafta kırmızı renklerle “Duplikata” kaşesi basılı olur. Ayrıca duplikatanın arka
kısmına, hazırlanma nedeninin şerh düşüldüğü diploma örneği tanzim edilir.
10. Sayın Cumhurbaşkanımıza, Marmara Üniversitesi Senatosu’nun 18.12.2012 tarihli ve
2012/309-4 sayılı kararı ile “Siyaset Bilimi” dalında “Fahri Doktorluk” unvanı da
tevcih edilmiştir.
Sayın Cumhurbaşkanımızın lisans düzeyinde “dört yıl” eğitim veren “Ticarî Bilimler
Fakültesi”nden mezun olduğu, bu fakültenin zaman içinde diğer fakültelerle birleştirilerek
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’ne dönüştürüldüğü ve günümüzde ise İşletme Fakültesi
bünyesinde yer aldığı tarihî belgelerle ve resmî kayıtlarla sabittir.
Ayrıca, diplomasını almamış veya kaybetmiş olan bütün mezunlara, güncel fakülte
kaydı üzerinden diploma verilmesi hususunun ilgili mevzuatın bir gereği olduğunun
bilinmesine rağmen, “şahsa sıkı surette bağlı hak” kapsamında bulunan resmî diplomaya
ilişkin olarak görsel ve yazılı basın ile sosyal medyada ortaya atılan “sahte diploma”
iddialarının hiç bir hukukî, resmî ve tarihî dayanağı yoktur.
Sayın Cumhurbaşkanımıza 01.04.2011 tarihinde verilmiş olan “duplikata” hakkında,
bir “duplikata” diplomanın resmî-hukukî özellikleri bilinmeden veya bilindiği halde kasıtlı
olarak gözardı edilmek suretiyle ortaya atılan iddiaların “hak” ve “hukuk” ilişkisi açısından
iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığı ortadadır.
Bilgi edinme kapsamında değerlendirilen ve toplumun aydınlatılmasını amaçlayan bu
duyurunun yayınlanması sonrasında, hukukî niteliği ve tarihî seyri resmî kayıt ve belgelere
dayalı olarak açıklanan konu hakkında yalan ve yanlış bilgilerin paylaşılmaya devam edilmesi
halinde, Marmara Üniversitesi olarak kurumsal haklarımızı yargı yolu ile korumak için
gerekli girişimlerde bulunacağımızı kamuoyunun bilgisine saygı ile sunarım.
Prof.Dr. Mehmet Emin ARAT
Rektör”