İtalya’da yarın yapılacak genel seçimde yaklaşık 51 milyon seçmen, Temsilciler Meclisi ve Cumhuriyet Senatosunun yeni üyelerini belirlemek için sandık başına gidecek.
Yaklaşık 60 milyon nüfusa sahip İtalya’da 51 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor. Seçmenlerin yaklaşık 4,3 milyonu yurt dışında oy kullanacak.
Temsilciler Meclisi için 18, Cumhuriyet Senatosu içinse 25 yaşını doldurmuş İtalyan vatandaşları oy verebilecek.
İtalya’daki toplam 20 seçim bölgesinde yerel saatle 07.00’de başlayacak oy verme işlemi, saat 23.00’e kadar sürecek. Seçim sonuçlarının ertesi gün öğle saatlerinde kesinleşmesi bekleniyor.
Temsilciler Meclisindeki 630 sandalye için 3bin 901, Cumhuriyet Senatosundaki 315 sandalye için 1958 aday yarışıyor.
Toplamda 30’dan fazla partinin oy pusulasında yer alacağı seçimde, bazı ittifaklar ve partiler öne çıkıyor.
Halihazırda iktidardaki koalisyon hükümetinde bulunan ve Matteo Renzi liderliğindeki Demokrat Partinin (PD) başı çektiği merkez sol ittifakında Emma Bonino’nun Liberal Avrupa Partisi, Giulio Santagata’nın Birlikte Partisi ve Beatrice Lorenzin’in merkezci Popüler Sivil Liste partisi yer alıyor.
PD, asgari ücretin artırılması, sığınmacıların Avrupa Birliği’ne (AB) giriş yaptığı ülkede kayıt altına alınmasına ilişkin anlaşmanın yenilenmesi ve göçmenlerin İtalya’da doğan ve okuyan çocuklarına vatandaşlığın daha kolay verilmesi gibi argümanları savunuyor.
Merkez sağ ittifakında ise eski Başbakan Silvio Berlusconi’nin liberal muhafazakar Forza Italia partisi, Matteo Salvini’nin aşırı sağcı Lig partisi, Giorgia Meloni’nin aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri Partisi ve Raffaele Fitto’nun Hristiyan Demokrat Biz İtalya’yla Partisi yarışıyor.
Forza Italia’nın lideri Berlusconi, 2013 yılında vergi kaçakçılığından suçlu bulunmasının ardından 6 yıl boyunca kamu hizmetlerinden yasaklanmıştı. Berlusconi, bu sebeple seçimlere adaylığını koyamadı. Berlusconi, konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşıdı ancak seçimlere kadar kararın açıklanması beklenmediği için Forza Italia’nın başbakan adayı Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani oldu.
Merkez sağ ittifakının seçim sürecinde en öne çıkan vaatleri arasında, ülkede yaklaşık 600 bin civarındaki yasa dışı göçmenin sınır dışı edilmesi ve yeni illegal göçmen akışlarının engellenmesi bulunuyor.
İki ana ittifak dışında bazı partiler tek başına öne çıkıyor. İttifakların en güçlü rakibi 31 yaşındaki Luigi Di Maio liderliğindeki popülist 5 Yıldız Hareketi (M5S) partisi.
Seçimi kazanması halinde Avrupa’nın en genç başbakanı olacak Di Maio, “milletvekili maaşlarının yarıya indirileceği, milletvekillerinin ömür boyu aldıkları maaşların iptal edileceği ve elde edilecek bütçeyle aile ve emeklilere yardım edileceğini” söylüyor.
Senato Başkanı Pietro Grasso liderliğindeki sosyal demokrat Özgür ve Eşit (LeU) Partisi de seçime tek başına katılan bir diğer önemli parti. Özgür ve Eşit partisinin, ülkedeki sol kesimin oylarının bir kısmını alması bekleniyor.
Demos, Euromedia ve IPR gibi önde gelen araştırma şirketlerinin son seçim anketlerine bakıldığında, merkez sol ittifakının oy oranının yüzde 25 ile 28 arasında seyretmesi bekleniyor.
M5S’nin oy oranının da yüzde 26 ile 28 arasında olacağı tahmin ediliyor. Partinin başbakan adayı Di Maio, dün “son seçim anketlerine göre 5 Yıldız Hareketi için muhalefet döneminin sona erdiğini ve iktidar zamanının başladığı” açıklamasını dile getirmişti.
Son anketlerde iktidara en yakın taraf ise yüzde 35 ile 38 arasında oy alması beklenen merkez sağ ittifakı. Merkez sağ ittifakı, anketteki tahminlerin üzerine çıkamazsa, koalisyon görüşmelerinin yapılması, muhtemel görünüyor. Ancak seçimlerde yarışacak üç ana blok da şimdilik “kimse tek başına iktidar olacak oyu alamazsa koalisyon kurma yoluna girmeyeceklerini ve tekrar seçime gidileceğini” söylüyor.
İtalya, geçen yıl onaylanan “Rosatellum 2.0” adlı yeni seçim kanunuyla sandığa gidecek. Kanunla 1993’ten bu yana yüzde 4 olan seçim barajı, yüzde 3’e düşürüldü.
Kanuna göre parlamentoda sandalye sayısının üçte biri çoğunluk, üçte ikisi ise nispi temsil esasına göre belirlenecek. Kanun ayrıca parlamentoda kadın-erkek dengesini sağlamak üzere tek bir partide iki cinsiyetten birinin, yüzde 60’tan fazla olmasını engelliyor.
Yeni yasa, seçim öncesi ittifak ve koalisyon anlaşması yaparak seçimlere giden partilere, tek başına seçimlere giren partilere nazaran sandalye aritmetiğinde daha fazla avantaj tanıyor.