İran’da tarihi gün! Nükleer tesise yakıt taşınıyor

İranlı ve Rus mühendisler, ülkenin ilk nükleer santraline yakıt taşınması işlemine başladı. İran’ın güneyinde yer alan Buşehr nükleer santraline yakıt taşıma çalışmaları İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi ve Rusya Atom Enerjisi Devlet Şirketi Rusatom Başkanı Sergey Kriyenko’nun katılımıyla başladı.

Nükleer santralde gazetecilere konuşan Ali Ekber Salihi, Batılı ülkelerin yaptırımlarına ve çıkardıkları tüm zorluklara rağmen barışçı nükleer faaliyetler için en büyük adımı attıklarını dile getirdi. Rusya’ya teşekkür eden Salihi, Moskova’nın adını İran tarihine altın harflerle yazdırdığını söyledi. Moskova, 1 milyar dolar karşılığında Buşehr santralinin faaliyete geçmesini üç yıldır erteliyordu. Rusya, ertelemeyi teknik sebeplere bağlasa da, analistler Moskova yönetiminin Tahran’ın nükleer programıyla ilgili katı tutumunu yumuşatmak için Bulşher’in faaliyete başlamasını bir koz olarak kullandığını belirtiyor.

Buşehr reaktöründe kullanılan yakıtın Ruslar tarafından teslim alınacak olması, Tahran yönetiminin iddia edildiği gibi atom bombası elde etmek için bu reaktörden yararlanamayacağı anlamına geliyor. Ayrıca Buşehr hafif su reaktöründe nükleer silah için gereken yüzde 90 oranın çok altında zenginleştirme yapılacak. ABD ise İran’a yaptırımların uygulandığı bir dönemde bu şekilde bir işbirliğinin yanlış mesaj vereceğini söyleyerek Rusya’yı eleştiriyor.

Yakıtın santrale yüklenmesi işlemlerinin 10 gün kadar sürmesi bekleniyor. 80 tonluk uranyumun ana üniteye yerleştirilmesinin ardından santral 915 megavatlık elektrik üretimi için hazır hale gelecek. Elektriğin İran şehirlerine nakledilmesi ise iki ay kadar zaman alacak fakat ülke genelinde bugün kutlamalara başlanacak.

Buşehr Nükleer Santral Projesi, ABD destekli İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’nin 1974 yılında Alman Siemens firmasıyla yaptığı anlaşmadan bu yana gündemde. 1979 devriminin ardından Almanlar projeden çekilmişti. İran-Irak Savaşı’nda ise santral bombalanmıştı. İran, projenin tamamlanması için Arjantin, İspanya ve başka ülkelerle anlaşmalar yapsa da bu girişimler ABD baskısı sonucu akim kalmıştı.