Irak’ın Türkiye’den yumurta alımını aniden durdurması nedeniyle iç piyasada arz fazlası oluştu, yumurtanın koli fiyatı 5 liraya kadar düştü.
Türkiye’nin, yumurta ihracatının yüzde 90’ının yapıldığı Irak’ın, Bağdat yönetiminin aldığı kararla yumurta alımını durdurması üreticiyi olumsuz etkiledi.
30 adetlik bir koli yumurtanın fiyatı zincir marketlerde 8 liraya, pazar ve bakkallarda 5-6 liraya geriledi.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, yaptığı yazılı açıklamada, Irak’ın mayıs ayının başından itibaren yumurtaya gümrük kapılarını kapattığını belirtti.
Yumurta üreticisinin zor durumda olduğunu bildiren Afyon, şunları kaydetti:
“Irak’a gönderilemeyen haftalık 250 tır (yaklaşık 100 milyon adet) yumurta mecburen iç piyasaya arz oldu. İç piyasa zaten arz-talep dengesini zor sağlamışken, bu arz, üreticinin yüzde 50 zararına sebep olmuştur. Yumurta üreticisi maliyeti 36 kuruş olan yumurtayı, 18-20 kuruşa dahi satamamaktadır. Sadece Irak’a gitmesi gerekip gidemeyen günlük 15 milyon, yasağın başladığı günden bu yana 600 milyon adet yumurta, piyasaya arz fazlalığı olarak yansımış ve tüm sektörün ekonomi dengelerini alt üst etmiştir. Irak kapısına alternatif bulma şansımız olmadığı için stokların ve üretimin daha fazla yıkımlara sebep olmaması için ithal ham maddeleri zararla yumurta ve gübreye çevirmekteyiz. ”
Üretimin geçici olarak daraltılması gerektiğini vurgulayan Afyon, yaz aylarında talebe göre arz sağlanırsa, kalıcı planlamayla talebin artacağı aylar için alttan yetişen fazla sayıda hayvan varlığının bulunduğunu belirtti.
Üreticinin ayakta kalması için bazı talepleri olduğuna dikkati çeken Afyon, şu ifadeleri kullandı:
“Arz fazlalığına sebep olan üretimin daraltılması amacıyla 60 hafta üzeri hayvanların hızlı şekilde üretimden çekilmesini sağlamak için itlafına karar verilmesi ve bunu teşvik için hayvan başı 4-5 lira ödenek aktarılması sektörümüzü kurtaracaktır. Ziraat Bankası başta olmak üzere mevcut kredilerin faizsiz yapılandırılmasını istiyoruz. Ekonomik dar boğazdaki üreticiye kredi temin edilmeli. Sektörümüzün kurtulması, dolaylı olumsuz etkilerini kaldıracaktır. Yıllık 430 milyon dolar ihracat getirisi olan sektörün batışı, ülkemize zarar verecektir. Stratejik öneme haiz bu bereketli sektörün, yabancı sermayeye yem olmaması, devletimize aşırı yük olmayacak bedellere bağlıdır.”
