Başbakan Recep Tayyip Erdoğan G20 Zirvesi’ne katılmak için gittiği Rusya’nın St. Petersburg kentine hareketinden önce havalimanında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Toplantıda yapacağı ikili görüşmelerde Suriye’de kimyasal silah kullanımına ilişkin bilgilerin paylaşıp paylaşmayacağına dair soru üzerine şöyle konuştu:
“Artık yeni delile zaten gerek kalmadı. Benim sürekli ifade ettiğim şu: Orada şehit edilmiş, katledilmiş o yavrularımızın zaten tüm kamera çekimlerini dünya gördü. Bizler de izledik. Oralarda dikkat ederseniz bir kurşun yarası veyahutta kan, bunları değil onların sadece sararmış, kimyasal bombalarla, onların şehit edildiğini ve kimyasal silahlarla öldürüldüğünü çok açık net zaten orada görüyorsunuz. Tabii rejim şu anda bunu kabul ediyor, rejimin kabul etmediği ‘bunu biz yapmadık muhalifler yaptı’ gibi kaçamak taktik uygulamanın gayreti içerisinde. Nitekim kendi içlerinde de zaten kimyasal silah kullanıldığını ifade edenler de son zamanlarda olmaya başladı. Bunları da görüyoruz, duyuyoruz.”
-Putin’in Suriye konusundaki yeni yaklaşımı
ABD’nin de Türkiye’nin de bu konuda iddialı çıkışları olduğunu ifade eden Erdoğan, “Bunları biz birimizle paylaşıyoruz” dedi.
Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin’in “Eğer böyle bir şey bize getirilir, açıklanırsa bizim de duruşumuz bundan sonraki süreçte çok daha farklı olacaktır, değişecektir” açıklamasını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Bu da bir şeyi gösteriyor: Şimdi Sayın Putin’in ‘askeri müdahaleye karşıyız’ derken burada kimyasal silah olması halinde taraftarız ya da yanında yer alırız gibi bir yaklaşımın içine girmesi çok enteresandır. Burada ben bir şeyin altını özellikle çizmek istiyorum. Neticesi ölüm olan saldırıda ne kullanırsanız kullanın bize göre bu suçtur. Bu bir insanlık suçudur. Yani uçaklarla bombalayacaksın öldüreceksin suç olmayacak veya helikopterlerle öldüreceksin suç olmayacak, keskin nişancılarla sniperlarla öldüreceksin suç olmayacak, tank top bunlarla öldüreceksin suç olmayacak, kimyasal silah kullanırsan bu şekilde öldürürsen suç olacak. Bir defa öldürmek suç mu değil mi, buraya bakmak lazım. Öldürmek suç.”
Erdoğan, uçaklardan atılan bombaların da kimyasal silah kadar vahşi olabileceğine dikkati çekerek, “Yüz bini aşkın insan öldürülüyor. Buna ses çıkarmayacaksınız. Ama bin 300 kişi öldüğü zaman veya 130 kişi öldüğü zaman ‘Bu kimyasal olduğu için suçtur’ diyeceksiniz. ‘Eğer bu bize ispatlanırsa o zaman biz bunu BM’de destekleriz’ diyeceksiniz. Doğrusu bunu anlamakta ben zorlanıyorum” diye konuştu.
-“Bu konuları görüşme bakımından çok çok önemli bir zirve olacak”
ABD Başkanı Barack Obama’nın müdahale kararını Kongre’ye bırakmasının Esed yönetimine zaman kazandırdığı yönündeki iddiaların hatırlatılması üzerine Erdoğan, müdahaleyi şartların belirleyeceğini ve olgunlaştıracağını belirtti.
Erdoğan, Türkiye’nin koalisyonun içerisinde yer almasına hazır olduklarını söylediklerini anımsatarak, “Bunu bir gönüllüler koalisyonu olarak da değerlendiriyoruz. Burada Sayın Obama’nın bunu Kongre’ye götürmesi olayı, belki kendi iç siyasi kararı olarak değerlendirilebilir. Kendine olan güveninden de bu kaynaklanabilir. Ama görüldüğü gibi Sayın Obama bu şekilde hareket ederken, aynı şekilde Sayın Cameron yine Kongre’yi bu noktada önemserken, attıkları adımlardan sonra kendi inisiyatiflerini de kullanma gayreti içindeler. İlk verilen kararların nihai olmadığı, bundan sonraki süreçte de buna benzer adımların atılabileceği şu anda tartışma konusu” diye konuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın konuya olumlu baktığına işaret ederek, “Onlar bir müdahaleye hazır olduklarını, olabileceğini, bunları açıklıyorlar. G20 Zirvesi, bu konuları görüşme bakımından çok çok önemli bir zirve olacak. Gerek kollektif görüşmede, gerekse ikili görüşmelerde bunları gündemimize alacağız, gündemimizde tutacağız” dedi.
-Obama ve Putin ile görüşmesi
ABD Başkanı Obama ve Rusya Devlet Başkanı Putin ile ikili görüşme yapıp yapmayacağı sorusuna Erdoğan, “Sayın Obama’nın yarın açılışta bulunup, ayrılacağına dair bir haber geldi. Ama buna rağmen kısa da olsa bir görüşme yapma imkanımız olacak. Aynı şekilde Putin orada gelen bütün ülkelerle görüşmeler yapacaktır, ev sahibidir. Sayın Putin ile de görüşmemiz olacak” yanıtını verdi.
Erdoğan, toplantı farklı bir ülkede gerçekleşse Putin ile daha uzun süre görüşebileceklerine işaret ederek, “Kendi ev sahipliğinde olduğu için de bütün ülkelerle, kendi dışında 19 ülkeyle de görüşmeler yaptığı için belki daha kısa olabilir. Fakat bizim konumumuz farklı. Çünkü biz şu anda özellikle Suriye konusunda, 911 kilometre sınıra sahip ve burada belli sıkıntıları yaşayan bir ülke olmamız hasebiyle öyle zannediyorum ki bu görüşmeyi iyi değerlendiririz” diye konuştu.