Başbakan Tayyip Erdoğan İran ve Türkiye ticari ilişkilerde artık Türk Lirası ve İran Riyali kullanacağını açıkladı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran ile Türkiye ticarette ortak paraya geçmek için hem İran’ın, hem de Türkiye’nin yasal zemini hazırladıklarını, böylece hiçbir engel kalmadığını söyledi.

Başbakan Tayyip Erdoğan, “Ekonomi risktir, siyaset risktir, ama şunu bilelim ki hayat risktir. Öyleyse Orta Doğu gibi Kafkasya gibi sorun alanlarının yanı başında yer aldığımızı unutmayalım. Bu sorun ve çatışma alanlarına rağmen Türkiye ve İran olarak bölgede bir barış ve istikrar unsuru olarak varlıklarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu.

Başbakan Tayyip Erdoğan”Türkiye ile İran, bir çok noktada ortaklıklar arz ediyor”

Başbakan Tayyip Erdoğan, İran Ticaret Sanayi ve Madencilik Odası’nda düzenlenen Türk-İran İş Forumu’nda iş adamlarına hitap etti. Türkiye ile İran’ın dünyanın en eski sınırlarını paylaştıklarını hatırlatan Erdoğan, “1639 yılında iki ülke arasında Kasr-ı Şirin antlaşması imzalandı. O tarihten itibaren de çok şükür aramızda ciddi bir sorun yaşanmadı. Türkiye ile İran arasındaki sınır sembolik olmanın ötesine geçmemiş, iki ülkeyi ayıran değil birleştiren bir etki yapmıştır.

Türkiye ile İran’ın tarihi, bir çok noktada ortaklıklar arz ediyor. Bizler tarih boyunca bir ve beraber yaşamış, barış içinde yaşamış, ortak bir kültürü inşa etmiş halklarız. Birlikteliğimiz günlük adetlerimizden dilimize, inançlarımızdan kültürümüze kadar her alana sirayet etmiş durumda” dedi. “Sorunların çözümüne hepimiz katkı vermeliyiz” “Zor bir coğrafyada bulunuyoruz, bunun farkındayım.

Ama siyasi liderlere düşen zoru kolay kılmaktır” diyen Başbakan Tayyip Erdoğan, “Zorun karşısında pes etmek, mağlup olmak siyasetçiye yakışmaz, yaraşmaz. Ekonomi risktir, siyaset risktir, ama şunu bilelim ki hayat risktir. Öyleyse Orta Doğu gibi Kafkasya gibi sorun alanlarının yanı başında yer aldığımızı unutmayalım. Bu sorun ve çatışma alanlarına rağmen Türkiye ve İran olarak bölgede bir barış ve istikrar unsuru olarak varlıklarımızı sürdürüyoruz.

Başbakan Tayyip Erdoğan” Bölgede huzur ve istikrar istiyoruz” 

Açıkçası tüm bir bölgenin de ülkelerimiz gibi refaha, huzura, istikrar ve güven zeminine kavuşması için birlikte yapabileceğimiz girişimler olduğuna inanıyorum” dedi. “Filistin’den alınız, Lübnan, Ürdün, Suriye, Irak, İran, Türkiye, Afganistan ve Pakistan bu bölgenin hiç bir yerini bizler ihmal edemeyiz. Komşumuz Irak’ın güven ve istikrara kavuşması her iki ülke için de hatta Suriye’yi de buna kattığım zaman komşuları olarak her üç ülke için de önem arz ediyor” diyen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, “Orta Doğu’daki sorunların çözümüne hepimiz katkı vermek durumundayız. İran da bunu istiyor, Suriye de bunu istiyor, biz de bunu istiyoruz.

Terör meselesinden Türkiye olduğu kadar İran da Suriye de Afganistan da etkileniyor, Pakistan da etkileniyor. Ben dün akşam Pakistan’dan geldim, Orada bizzat durumu gördük, yaşadık. Oradaki liderlerle de görüşmelerimiz oldu ve bu konuştuklarımızı aynen onlar da paylaşıyor. Bölgenin bu huzuru mutluluğu için çare biziz, başkaları değil, el ele vereceğiz, dayanışma içinde olacağız, bir olacağız, beraber olacağız, diri, iri olacağız” şeklinde konuştu.

Erdoğan, “Mevlana Celalettin Rumi, Ömer Hayyam, Muhammed Hüseyin Şehriyar şiirlerini hangi dilde yazmış olurlarsa olsunlar, iki ülkenin gönül dünyalarına hitap ediyorlar. Hazreti Mevlana’nın Farsça olarak ‘Baza baza her ançi hesti baza’ ifadeleri ‘gel her ne olursan ol yine gel’ şeklinde hem Türkiye’nin hem İran’ın hem dünyanın gönlünde yer etmiştir. Bu kadar ortaklığı, bu kadar ortak paydası olan iki ülke her alanda daha fazla işbirliği ve daha fazla dayanışma içinde olmak zorundadır” dedi.

Bölgenin sorunlarına değinen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan,

“Aynı şekilde Kafkasya’da barış ve istikrar çabaları Türkiye’yi olduğu kadar İran’ı da ilgilendiriyor. Bölgesel meselelerin çözümü, altını çizerek ifade ediyorum, bu bölgenin dışından gelecek güçlerle çözülmez, bugüne kadar da çözülemedi. Bu meselelerin içeriden çözülmesi, bölge ülkeleriyle çözülmesi, bölge ülkelerinin inisiyatifiyle işbirliğiyle çözülmesi gerekiyor ve bunu beraber başarmak zorundayız.

Türkiye olarak öncelikle komşularımızla, ardından da tüm bölge ülkeleriyle dostluk temelinde iyi ilişkiler geliştirme çabası içindeyiz. Yedi yıllık iktidarımız boyunca komşularla sıfır problem anlayışı üzerinden barışçı bir dış politika izledik. Kısa sürede bu dış politika anlayışının sonuçlarını almaya başladık. Her alanda hem ülkemizi hem de sınır komşularımızı etkileyecek olumlu değişimler yaşamaya başladık” diye konuştu. “2 milyar dolara ulaştı” Başbakan Erdoğan, 2002 yılında göreve geldiklerinde Türkiye’nin İran’a olan ihracatın 334 milyon dolar seviyesinde bulunduğunu anımsatarak, “6 senede bunu yaklaşık 6 kat arttırdık ve 2008 sonunda 2 milyar dolara ulaştı. Dolayısıyla iki ülkenin ekonomik, başarıları hiç kuşkusuz tüm bölgeyi etkileyecek, tüm bölgenin refahına, huzuruna katkı sağlayacaktır. Biz, İran için nasıl Avrupa’ya açılan kapı ise İran’da bizim için aynen Asya’ya açılan önemli bir kapımızdır. Ekonomilerimizin bir birlerini tamamlayıcı olduğunu unutmayalım” dedi. “Coğrafi, yakınlığımız ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimizi geliştirmek için bize eşsiz fırsatlar sunuyor.

Az önce, değerli kardeşim de söylediler. Gerçekten hemen yanı başımızda bağırdınız zaman biz duyarız, bir şey istediğiniz zaman hemen duyar göndeririz” diyen Başbakan, “İnanıyorum ki, biz de seslendiğimiz zaman siz duyar siz bize gönderirseniz. Bu kadar yakın mesafedeyken niçin biz daha farklı yerlerde bir arayışın içine giriyoruz ki…” diye konuştu. “Biz siyasetçiler üzerimize düşeni yapacağız” Ticaret hacminin 2008 yılı sonu itibariyle 10 milyar dolara yükselmesinin memnuniyet verici olduğunu ifade eden

Başbakan Tayyip Erdoğan, “Ancak, ikili ticaretin bu yıl itibariyle öyle zannediyorum ki gerek küresel kriz, gerek petrol fiyatlarının ciddi manada düşmesi neticesinde herhalde bu yıl sonu itibariyle 6 milyar dolar gibi bir rakama düşecek. Fakat biz bunu aksine tekrar çevirebiliriz. 2011 sonu itibariyle 20 milyar doları hedeflemiştik. Fakat sayın Başbakan (İran Başbakanı), değerli kardeşim, dedi ki ‘niye 20, niye 30 milyar dolar olmasın?’ dedi. Ne kadar güzel. Hani bizde bir söz var ya; ‘Gökten ne yağar ki yer kabul etmesin…’ İnanıyorum ki, hep beraber buna hazır olacağız” dedi. “Biz siyasetçiler üzerimize düşeni yapacağız, varsa taşlar, engeller bunları kaldıracağız. İş adamlarımız da bu açılan yollardan saldıracaklar, koşacaklar, koşturacaklar. Biz, Türkiye olarak, Türkiye Cumhuriyeti olarak ekonomide aktif rol, yani yüklenici olarak bulunmayı düşünmüyoruz” diyen Tayyip Erdoğan,

“Biz artık özelleştirmeyle buradan çekildik. Alanı tamamen kime bıraktık? İş adamlarımıza, yatırımcılarımıza, girişimcilerimize bıraktık. Bu iş iş adamının işi; biz ufuk veririz, düzenleriz, yol açarız. Engeller varsa bunları kaldırırız ve inşallah, şöyle bir 3-4 yıl… Bilemediniz 5 yıl içerisinde 30 milyar dolarlık bir hedefi gerçekleştirmek, inanıyorum ki, Türkiye ile İran’ı çok farklı bir konuma getirecektir” ifadelerini kullandı. Bunun zor bir olay olmadığını ifade eden Erdoğan, “Bakınız, biz göreve geldiğimizde Rusya Federasyonu’yla olan ticaret hacmimiz çok komik rakamlardaydı.
2002’de Rusya Federasyonu’yla 7 milyar dolar civarındaydık. Şimdi ne oldu biliyor musunuz? 40 milyar dolara dayandı. Biliyorsunuz, bu iş büyümeye başladığı zaman kar topu gibi çığ olur, çığdan sonra zaten önü tutulmaz. Şimdi bu adımı biz beraber atacağız. Bu potansiyel var mı Türkiye ile İran’da? Var… O zaman niye duruyoruz? Bunu başarmamız lazım ve sevgili kardeşimin de ifade ettiği gibi, sağda solda aranmaya gerek yok. İnanıyorum ki aradıklarınızın büyük bir kısmı biz de var, biz de sizden birçok şeyleri alacak durumdayız. Ne varsa beraber, karşılıklı” şeklinde konuştu. Türk-İran İş Forumu’nda iş adamlarına hitap eden Başbakan Erdoğan, Türkiye ile İran arasında tarihe dayanan ortak değerlerin bulunduğunu belirtti.

Başbakan Tayyip Erdoğan, “Tarihten gelen, aynı medeniyetin, aynı kültürün mensupları olarak paylaştığımız değerler var. Bu önemli bir ortak paydayı oluşturuyor. Bu aynı zamanda bir kollektif aklı da oluşturmalı. Aynı bakış açısını yakalamak durumundayız. Bu topraklarda asırlardır yüz yüze bakan, mal alışverişi yapan, eşya taşıyan Türk ve İranlı tüccarlar adeta kardeş, akraba gibi olmuşlardır. Çarşılarımız ve pazarlarımız sürekli bir kaynaşma içerisinde… Bakınız bugün Şirazlı Tebrizli bir tüccarın yatırımcının, iş adamının derdi, sıkıntısı, beklentisi, geleceğe yönelik umutları neyse, Vanlı, Erzurumlu, İzmirli bir tüccarın, yatırımcının, iş adamının gündemi de üç aşağı beş yukarı aynıdır” dedi.

İran ve Türkiye arasında ortak para dönemi,

Başbakan Erdoğan, “Öyleyse birbirlerini bu kadar iyi tanıyan iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin daha da fazlasıyla gelişmesi, bölgemizin istikrar ve refahına önemli oranda bir katkı sağlayacaktır” ifadesini kullandı. Ulusal paraya geçiş noktasında, ortak paraya geçiş noktasındaki adımın önemli olduğuna işaret eden Başbakan Erdoğan şöyle devam etti: “Biz bunun yasasını düzenledik ve çıkardık, Meclisimizden geçti bu, Merkez Bankasıyla ilgili yasal düzenlemeyi yaparken bu haloldu, İran’da da hallolduğuna göre ne duruyoruz? O zaman adımı bununla birlikte atalım. Türk lirası Ruble, bitti, Riyal bitti. Bununla beraber bu işi yapalım. Rusya Federasyonuyla da aynı çalışmalarımız var. Çünkü bu kur farklarından kaybettiğimizi neyle ödeyeceğiz, ne lüzumu var, niye tedbirini alıp… Madem ticaret yapıyoruz, madem menfaat meselesi bu, o zaman biz bu menfaatimizi başkalarına niye kaptırılım. menfaatimizi düşünmek durumundayız, ‘bu adımı attık’ diyeceğiz olay budur. Bunu da samimi bir serzenişim olarak söyleyeceğim. Gümrükte uygulamalar biraz yüksek, vergi oranları çok yüksek, aldığım raporlarda yüzde 30-40 oranlarında vergi uygulamaları var. Bu tür uygulamalar gerçekten hoş değil. Bakanlarımız oturacaklar masaya bunu sağlamaya bağlayacaklar ve yazılı akte bağlayacaklar, sözlü değil her şeyimiz yazılı olacak, ondan sonra gösterelim, ‘anlaştık’ burada diyelim.”