Kocaeli’deki Astakos Antik Kenti’nin üzerine ihale bedeli 9.5 milyon lira olan kent meydanı ve hizmet binası inşaatları yapılan tüm itirazlara rağmen devam ediyor.
Kocaeli Manşet gazetesinden Uğur Enç’in haberi;
Jeolojik konumu sebebiyle tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan, başkentlerin kurulduğu, Roma’nın uzun süre yönetildiği kentimizde maalesef bugüne kadar tek bir antik kazı yapılmadı. Müze kurtarma kazıları olarak bilinen ve detaylı olmadığı söylenen ufak birkaç kazının dışında bugüne kadar kent tarihini ortaya çıkarmak için etkili bir çalışma yapılmadı. Arkeolojik kazı yapamayan kent tarihçileri, devletin bıraktığı boşluğu doldurmak adına yaptıkları araştırmalarla Bitinya’nın ve Astakos’un gerçeklerini ortaya çıkarmak için çabaladı. İktidarın hangi siyasi görüşte olduğunun bir önemi olmadan her dönemde çeşitli inşaatlar sebebiyle kent tarihine kazma vuruldu.
Bitinya dönemine ait eserler 1990’lı yıllarda yapılan ve 2000 yılına kadar devam eden inşaat çalışmalarıyla yok edildi. Bitinya dönemi en son Seka Battı-Çıktısı inşa edilirken gündeme geldi. Sadece saraylarda görülen mermer duvarların çıktığı iddia edilen alanda bir gecelik çalışma sonrasında bütün tarihi eserler ortadan kalktı. Mermer duvarların, sütunların nereye gittiğini kimse bilmedi. Yakın dönemde ise kentimizin ilk yerleşim yeri olarak raportör tutanaklarına yansıyan Astakos gündeme geldi. Başiskele’de bulunan Astakos’un bir bölümü 1. derece sit alanı olarak askeri alan içerisinde kalıyordu. Askeri alan dışında kalan bölüm de 1. ve 2. derece sit alanı olarak kayıtlıydı. Bu dönemde bir bölümü hazineye ve şahıslara kayıtlı olan 2. derece sit alanı el değiştirdi.
2. derece sit alanı olan arazi, belediye ve kimi şahıslar tarafından satın alındı. O dönemde kimse inşaat yapımına olanak tanınmayan 2. derece sit alanı arazilerin satın alınmasına bir anlam vermedi ancak kısa süre içerisinde bir çalışma yapıldı ve Mimar Sinan Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Zeynep Koçel Erdem’in raportörlüğünde 2. derece olan sit alanı 3. dereceye düşürüldü. Bölge 3. derece sit alanı ilan edildikten sonra 3’er kat imarlı 4 ayrı bölüme ayrıldı. Bir dönem kent gündeminde olan Astakos kısa süre içerisinde unutuldu. Bu sırada Başiskele Belediyesi kendisine ayrılan belediye hizmet alanının hemen yanına bir tabela astı ve inşaat çalışmalarına başladı. Belediye hizmet binası ve kent meydanı yapı işi olarak adlandırılan projenin ihale bedeli 9.5 milyon lira olarak belirlendi ve çalışma süresi için 450 gün ayrıldı.
Yılka İnşaat tarafından başlatılan inşaat çalışmaları kapsamında belediye hizmet binasının temeli kazıldı, bodrum katı inşa edildi. 3 katlı olarak inşa edilecek olan yeni hizmet binasının bodrum katı 2 bin metrekarelik alan üzerine kurulu olacak. Belediye hizmet binasının hemen önünde ise 500 metrekarelik bir alanda meclis toplantı salonu yapılacak. Belediye hizmet binası tamamlandıktan sonra kaymakamlık binasının inşaatına başlanacak.
Konuyla ilgili Müze İl Müdürlüğü yetkilileri yaptıkları açıklamalarda Astakos’un bir liman kenti olduğunu ve söz konusu bölgede kurulu olmadığını dile getirdi. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen yetkililer, Astakos olarak anılan bölgenin ise nekropol (mezarlık) olduğunu iddia etti. Raportör Koçel Erdem’in hazırladığı ve Astakos’un kentimizin ilk yerleşim yeri olduğunu belirten rapora da aykırı olan bu iddialara kent tarihçisi Feyzullah Yavuz Ulugün cevap verdi.
Ulugün, bölgede bir an önce bilimsel kazı çalışmalarının başlaması gerektiğini söyleyerek, “Astakos Kocaeli’nin ilk yerleşim yeri. Helenistik döneme ait. Müze yetkililerinin iddia ettiği üzere bir liman kenti değil. Liman kenti Wellborn Otel’in yanında yer alıyor. Bu kent Roma dönemine ait. Wellborn yakınlarından çıkan antik kalıntılar da Roma dönemine ait” dedi. Astakos’un ise başka bir yerleşim bölgesi olduğunu belirten Ulugün, “Bölgede bir nekropol var, evet. Ancak bu nekropolün hemen yanında yerleşim yeri de var. Bölgede çok sayıda heykel, para ve çanak bulundu. Tüm ve tüme yakın duvarlar tespit edildi. Bu bölge koruma altına alınmalı ve yeni bir inşaat çalışmasına izin verilmemeli” ifadelerini kullandı.
Kent kamuoyu şu anda tedirgin. Başiskele Belediyesi’nin kullanacağı yeni hizmet binası ve kent meydanı her geçen gün yükselirken kent tarihi yok ediliyor. İnşaat çalışmaları kapsamında arkeolojik denetim yapılmadığı için tedirgin olduklarını ifade eden vatandaşlar, “Belsa Plaza’nın, Merkez Bankası’nın, Metropol İş Merkezi’nin, Seka battı çıktısının inşaat çalışmalarında yaşanan tarih tahribatı bu bölgede yaşanmasın. Yetkililer yanlıştan dönsün” diyor.
