Yılın bu zamanlarında gerek yabancıların tatile çıkması sebebiyle düşen işlem hacmi, gerekse şu zamana kadar edinilmiş kazanımların korunması amacıyla traderlar tatile çıkarlar ekonomistler de bir sonraki yılla ilgili tahminler yaparlar.

Ben de bir ekonomist olarak sizlerle önümüzdeki sene ile ilgili düşüncelerimi paylaşmak istiyorum…

Hayatım boyunca bir sonraki seneyle ilgili spesifik tahminlere hiç itibar etmemişimdir sizler de etmeyin. Yok dolar seneyi şuradan kapatırmış, endeks şu seviyenin üstüne çıkarmış, faiz şu bant
aralığında kapatırmış gibi gereksiz tahminlerle hiç kafanızı meşgul etmeyin çünkü bunların hiçbiri tutmaz. Tutmamasının da çok mantıklı bir sebebi vardır o da şudur:

Ekonomi insandan kopuk bir mekanizma degildir aksine insan ekonomi içinde çok önemli bir yer tutar ve unutulmamalıdır ki insan her zaman rasyonel davranamaz. Zaten o yüzdendir ki martta dünya battı denilip endeks 23000e gelip dolar 1.80 lere cıkmıştır ve bunlar olup bittikten 9ay sonra da bu sefer dünyanın son 70 yıldır gördüğü en büyük krizin bittiğine hükmedilip ayne endeks 50000in üstüne çıkıp aynı dolar 1.50 seviyesine gerilemiştir. Rasyonel bir dünyada bu denli büyük bir volatilitenin açıklaması yoktur bu türlü hareketler sadece insan psikolojisi ile açıklanabilir (ya da piyasalar 6 ay sonrasını satın alır tarzı palavralarla!).

Bunlara bir de Türkiye gibi siyasi riskin devamlı var olduğu bir ülkede yaşadığımızı eklersek tahminler yapmaya çalışmanın gereksizliği iyice çıkar. Peki ne yapmak lazım bütün işimizi şansa mı bırakacağız? Tabi ki hayır sadece bütün piyasa hareketlerine yön veren temel olgunun ne
olduğuna karar verip ona kafa yoracağız ve yıl içindeki pozisyonlarımızı ona göre alacağız.

Bence bu sene içinde verilmesi gereken en önemli karar dünyadaki faiz seviyelerinin sene boyunca nasıl seyredeceği üzerine olacaktır. Bu günlerde artan temayül Amerika’nın artan ekonomik aktivite ile önümüzdeki sene 1.çeyrekten itibaren faiz arttırımına gideceği ve bunun Avrupa ve İngiltere tarafından izleneceği yönündedir(son 1ayda doların euro ve diğer gelişmiş ulke
paralarına karşı değer kazanmasının temel sebebi budur.)

Ben bu görüşe katılmıyorum artıyor denilen ekonomik aktiviteler derinlemesine incelendiğinde rakamların hiçte öyle göründükleri gibi cesaret verici olmadıkları çıkıyor ortaya. Örneği şu an herkesin toparlanmanın en önemli kanıtı olarak gördüğü Amerikan emlak sektöründen vereyim.

Geçen hafta açıklanan dataya göre Amerikan ikinci el ev satışları senelik 6.5milyon ile şubat 2007den beri en yüksek seviyeye ulaştı.Satışlara baktığınızda bu satılan evlerin %33ünün bankaların ellerindeki hacizli evler olduğu ortaya çıkıyor, first time buyers denilen ilk kez ev alan
kişiler ile yapılan ankette çıkan sonuca baktığınızda bu kişilerin ev alma sebebinin işlerinin iyileşmesi değil devletin verdiği 8000 dolara varan vergi avantajı olduğu ortaya çıkıyor. Yani hep gelecekten ödünç alınıyor hep dökme suyla değirmen döndürülmeye çalışılıyor.

Bütün bunlara faizi arttırmanın ev kredisi faizleriyle direkt korelasyonu olan 30 yıllık bonolara olan etkisini eklersek(faizler bu seviyedeyken bile 4,5tan 5.05e çıktı, bu faizler çıktığında ev kredisi faizleri de çıkar ve ev sahiplerinin ödeme yükümlülüğü artar.) faizlerin arttırılmasının hiçte kolay olmadığını görürüz. Ayrıca tatil dönemi satışlarına baktığımızda rakamların geçen seneki seviyelerine yakın olduğunu yani iç talep bazlı bir baskı olmadığını ve faizlerin bu düşük seviyelerde kalmasının enflasyon açısından bir tehlike arz etmediğini anlarız.

Bu görüşler ışıgında bence yılın ilk zamanlarinda hisse senedi ve emtia ağırlıklı bir portföy oluşturulmalı ve paradan(dolar, euro veya tl farketmez) uzak durulmalıdır. Ne zamanki
gerçekten ekonomik aktivitenin devlet desteği olmadan sürdürebilir bir şekilde arttığını görürüz o zaman faiz arttırımına oynar paraya geçeriz. Ne varki bunu yakın gelecekte pek olası görmediğimi de eklemek isterim…

Kazançlı bir sene dileğiyle…

Sinan Gönen

Yazarın tüm yazılarına gözat »