Dünya Kupası karşılaşmalarında gençlerin oyunda sorumluluk alarak güzelleştirmeye çalışmaları futbol için ayrıcalıktır. Bizim o kupada olmamamızın ve en önemlisi gençlerimizin bu oyundan mahrum edilmesinin bir sorumluluğu olmalı.
Futbolda yaş ilerledikçe, deneyim ve psikolojik olgunlaşma da değişebilir. Yaş ve deneyimlerine göre sporcuların konsantrasyon ve uyarılma düzeylerini kontrol etmeleri farklılık gösteriyor.
Futbolcuların yaşla ilişkili etkili ve verimli olduğu kesitin 20-32 yaşları arasında olduğu ve ideal yaşın 24-28 arasında olduğu vurgulanıyor.
Deneyimli takımlarda yaşları çok genç futbolcuların da bulunduğu (Maradona’nın 82 ile 86 ve Pele’nin 62 ile 70 dünya kupalarındaki oyun farkları) ve bu futbolcuların doruk performanslarına daha sonraki yıllarda ulaştıkları belirtiliyor. Önemli ayrıntı ise, zihinsel antrenmanlara kendini kapatan elit sporcuların yaş ilerleyişi ile birlikte gelişmesi gereken fiziksel becerilerinde kötüye gidiş olduğu çok rahat görünüyor. Yaş küçüklüğüne bağlı olarak gelişimi, kronolojik yaşla değil, sorumluluk alma, deneyim, hedef belirleme ve başarma kapasitesi belirliyor.
20 Kasım günü oldukça tartışmalı başlayan Dünya Kupasına farklı bir açısıdan bakmanın faydalı olacağını düşündüm.
Fiziksel ve bilinçsel açıdan gelişim süreci içinde olan, kiminin süre bulamadığı, fakat kiminin de takımının sorumluluğunu alarak başarısı için çalıştığı yaşları 19 ile 21 arasında olan gencecik pırıl pırıl gençlerin bu seviyede olmalarını sağlayan içerik ve futbola özgü prensiplerin ortaya koyduğu süreçleri unutmamak lazım. Bu bir dahaki dünya kupalarında hangi koşullarda karşımıza çıkacaklarını merak içinde kıyaslama açısından önem arz ediyor.
Öncelikle isim-isim, mevkilerine göre anımsamanın iyi bir izleyici profili için gerekli olduğu kanısındayım.
Klasikleşmiş numaralar üzerinden belirlenen oyuncuları, mevkilerine göre dağıtarak isimleri belirlemek çok daha kolay olacağı kanısındayım.
1 numara kaleciler: Simon Ngapandouetnbu (Kamerun), İbrahim Danlad (Gana)
2 numara sağ bek oyuncuları: Neco Willams (Galler), Joe Scally (ABD)
3 numara sol bek oyuncuları: Nuno Mendes (Portekiz), Alejando Balde (İspanya), Mausso N’Diaye (Senegal)
4 ve 5 numaradaki stoper oyuncular: Josip Gvardiol (Hırvatistan), Piero Hincopie (Ekvator), Jurrien Timber (Hollanda), Strahinja Povlovic (Sırbistan), Antonio Silva (Portekiz), William Saliba (Fransa), Zeno Debast (Belçika), Formose Mendy (Senegal).
6 ve 8 numara merkez orta saha oyuncuları: Enzo Fernandez (Arjantin), Yunus Musah (ABD), Eduardo Comovinga (Fransa), Mosies Cpicedo (Ekvator), Anis Silimane (Tunus), Amadou Onana (Belçika), Pepe Matar Sarr (Senegal), Paplo Martin Gavi (İspanya).
10 numara oyun kurucu oyuncular: Jamal Musiala (Almanya), Jude Bellingham (İngiltere), Pedri Gonzales Lopez (İspanya), Brennan Jhonson (Galler), Kang-in Lee (G Kore), İvan İlic (Sırbistan), Giovanni Reyna (ABD), Luca Sucic (Hırvatistan).
7 numara sağ kanat oyuncuları: Bukayo Saka (İngiltere), Facundo Pellestri (Uruguay), Nuco Williams (İspanya), Takefuso Kubo (Japonya).
11 numara sol kanat oyuncuları: Gabriel Martinelli (Brezilya), Ansu Fati (İspanya), Jeremy Doku (Belçika), Jakup Kominski (Polanya).
9 numara santrafor oynayan oyuncular: Rodrigo Silva (Brezilya), Charlse De Keteleare (Belçika), Garang Kuol (Avustralya), Nikolas Jackson (Senegal), Joussuofa Moukoko (Almanya), Gançalo Ramos (Portekiz).
Profesyonel futbolda psikolojik beceriler, yaş gruplarından çok, beceri düzeyinden etkilenebilir. Futbolda motor ve bilişsel becerileri öğrenme ve uygulama fırsatının verilmesi, sorumluluk alma, yetenek, hedef belirleme ve başarma kapasitesi, yaştan daha önemli olabilir.
Yapılan araştırmalarda kronolojik yaşın biyolojik olgunluğun iyi bir göstergesi olmadığı ortaya koyuluyor. Fizyolojik yaşla takvim yaşı arasındaki farkın, antrenman yüklenmelerinin belirlenmesi açısından önemli olduğunu, fizyolojik yaşı büyük olan birinin takvim yaşı temel alındığında, yapılan antrenman ve yüklenmelerin az gelebileceğini ve buna karşılık takvim yaşı fizyolojik yaşından büyük olduğunda ise, antrenman ve yüklenmelerin kişiye ağır gelebileceği belirlidir.
Grup maçlarını ve son 16 maçlarını seyrettiğimizde bazı bu yaş aralığındaki isimlerin ortaya koydukları performanslarının neden bu kadar yüksek olduğunu anlamak önemli bir ayrıcalıktır.
Almanya’da takımın oyun aklı olan ve oyun kurucu Musiala, İspanya takımındaki merkez orta sahada oyun kuran Pedro ve Gavi, Hırvat stoper Gvardiol, Ekvadorlu merkez oyuncu Coicedo ile stoper Hincopie, İngiltere takımındaki oyun kurucu Bellingham ve sağ kanat oyuncusu Saka, Hollandalı stoper Timber, ABD merkez oyuncu Musah, Arjantinli merkez orta oyuncu Fernandez, Japon sağ kanat oyuncusu Kuba sürekli takımlarının kadrolarında olup, takımın başarısı için üst seviyede performans ortaya koyarak sorumluluk aldılar.
Profesyonel futbolda yaş, sorumluluk alma ile strese bağlı kaygı ile başa çıkma becerileri açısından önemli gözüküyor. Yıldız adayı olmak ve belirli bir seviyeye gelerek aşama yapan bu sporcuların geleceği insani, sportif, ekonomik anlamda kazanca dönüşmesi için gerekli çalışmaların yapılması sadece kulüpleri bağlamıyor. Bu sürecin belirleyici çizgilerin aynı zamanda bir ülke politikası olması gerekiyor.
Dünyada futbol küresel bir oyun haline gelirken, artık finansal anlamda ciddi bir yapılanma ihtiyacıyla, işletme anlamında profesyonel ve şeffaf boyutta örgütlenmeye ihtiyaç duyuyor.
Katar organizasyonu sürecin hiç masum olmadığını gösterdi. Ve bundan sonra da olmayacağını… Üstelik bunun bir örgütlenme şekli olarak yerleşeceğini ortaya koydu.
Futboldaki tüm olumsuzluklara rağmen, -ki benim için çok önemli- böyle gençlerin oyunda masumiyet içinde sorumluluk alarak oyunu güzelleştirmeye çalışmaları futbol için ayrıcalıktır. Herkesin bunun kıymetini bilmesi gerekir.
Küresel ölçekli bu oyun içinde bir üretim mekanizması kurmadan başarılı olmak mümkün değildir. Artık çıpa açılıyor. Kulüplerimizin içinin boşaltılmasına hem de hiçbir karşılığı ve getirisi olmadan bu paraların harcanmasına izin vermek kulüpler adına ve devlet adına büyük bir hatadır.
Ortaya çıkan yeni bilgiler ile bilimsel donanımın yüksek olması gerekliliği, yatırımın boyutlarını da ortaya koyuyor. Liyakat sahibi insanların işin başına geçerek, yeni bir profesyonel örgütlenme modeli ile sürece ortak olunmazsa, tamamen yöresel ölçekte bir oyun (!) içinde kalacağız.
Bizim o kupada olmamamızın ve en önemlisi gencecik pırıl pırıl gençlerimizin bu oyundan mahrum edilmesinin bir sorumluluğu olmalı. Öncelikle, çok yüksek ücret alıp takımı hezimete uğratan teknik direktör başta olmak üzere, çok büyük sorumlulukları olan kişilerin hiçbir şey olmamış gibi bir özeleştiri yapmadan çekip gitmelerini kabul etmek mümkün değil. Üstelik, büyük bir pişkinlikle başka bir kulübe giderek çalışmaya başlamalarını da anlamak mümkün değil.
Her konuda konuşan ve hiçbir şey anlatamayan birinin çıkıp özeleştiri yapması oldukça zor gözüküyor. İnsanın fikri ile zikri bir olmalı.
Bizim 19-21 yaş arasındaki gençlerimizin ismi neden burada görünmüyor?
Bu sorunun cevabını birilerinin vermesi gerekir.
Müslüm Gülhan – NationalTurk
