Sitikolin demans ve alzheimer etkilerini azaltıyor
Demans, alzheimer, parkinson hastalıklarının yol açtığı bilişsel bozukluklarda tedavi edici rolü olan sitikolin beyin sağlığı için önemli takviyeler arasında.
Nöroprotektif bir ilaç ve takviye olan Sitikolin faydaları ile son dönemlerin en önemli takviyelerinden biri.
Sitikolin, aynı zamanda sitidin-5′-difosfokolin olarak da bilinirveya CDP-kolin hücre zarının önemli bir parçası olan bir yağ molekülüdür.
Araştırmacılar, demans, alzheimer, parkinson gibi nörolojik (beyin ve sinir) hastalıklarda sitikolin üzerinde çalıştılar. Sitikolin bilişsel işlevi geliştirmek için yaygın olarak kullanılıyor.
Bu makale sitikolin’in potansiyel faydalarını ve güvenliğini tartışıyor.
Sitikolin Nedir?
Sitikolin aşağıdaki durumların tedavisi için incelendi;
- Beyin felci
- Demansın önlenmesi ve tedavisi
- Travmatik beyin hasarı
- Sinir ağrısı ve yaralanma
Sitikolin (Citicoline) nörolojik rahatsızlıkları olan kişilerde bilişi geliştirmiştir. Ayrıca sağlıklı insanlarda hafızayı ve bilişsel işlevi de geliştirdiği kanıtlanmıştır.
Sitikolin beyni şu yollarla korumaya çalışır;
- Dopamin ve norepinefrinin arttırılması ve serotonin seviyeleri
- Asetilkolinin öncüsü olarak hizmet etmek
- Glutamat seviyelerinin düşürülmesi
- Fosfolipazın bloke edilmesi
Yaşa Bağlı Bilişsel Gerileme
Sitikolin takviyesi, yaşla ilişkili hafıza bozukluğu olan yaşlı yetişkinlerde, plasebo grubuna kıyasla hafızayı geliştirdi. Ancak çalışma genç yetişkinlere veya demans ve Alzheimer hastalığı gibi bilişsel hastalıkları olan kişilere genellenemez.
Sitikolin ne işe yarar? Beyin dostu hakkında tüm bilgiler
Bir dizi çalışmanın gözden geçirilmesi, sitikolin’in hafif vasküler bilişsel bozukluğu, vasküler demans veya alzheimer hastalığı olan kişilerde bilişsel işlev üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu gösterdi.
Bilişsel Gelişim
Bir çalışmada sitikolin-kafein bazlı bir içeceğin dikkati, zihinsel uyanıklığı ve hafızayı iyileştirdiği görüldü.
Sitikolin kafeinle kombine edildiğinden sitikolin’in tek başına dikkat ve hafıza üzerindeki etkisinin ne olduğu belirsizdir.
Genç, sağlıklı erkeklerde yapılan bir araştırmaya göre sitikolin, dört haftalık takviyeden sonra motor fonksiyonu ve dikkati iyileştirmiştir.
Ancak çalışma sonuçları genç, sağlıklı erkekler dışındaki popülasyonlar için geçerli olmayabilir.
Göz Cerrahisi İyileşmesi
Göz ameliyatından sonra bir ay boyunca günde üç kez sitikolin göz damlası kullanılması , LASIK (lazer destekli yerinde keratomileusis) sonrası kornea hassasiyetinin iyileşmesine yardımcı oldu.
İnme Tedavisi
Çalışmaların sistematik bir incelemesi, tek başına sitikolin’in akut iskemik felce (beyindeki kan pıhtıları) fayda sağladığını buldu.
Bununla birlikte sitikolin, rtPA veya rekombinant doku plazminojen aktivatörü (pıhtı eritici ilaç) ile standart felç tedavisine ek olarak sınırlı faydalar sunar.
Ayrıca, ilk kez iskemik felç geçiren kişilerde yapılan bir çalışma, felçten sonra iki yıl boyunca sitikolin alan kişilerde bilişsel bozuklukların azaldığını gösterdi.
Nörokoruma
Sitikolin aşağıdaki nöroprotektif (sinirleri ve beyni koruyan) etkiler için incelenmiştir:
Parkinson hastalığında ek tedavi: Sitikolin, Parkinson hastalığında motor fonksiyonlarını iyileştirdi, bilişsel bozukluğu geciktirdi ve yavaş hareket, sertlik ve titremeyi azalttı.
Üstelik Parkinson hastalığının damardan, kas içinden ve ağızdan tedavisi için etkili bir ek tedaviydi.
Sitikolin’in ilave kullanımı, levodopa tedavisinin daha küçük bir dozuna izin verdi ve bu da levodopa ile ilişkili yan etkileri azalttı.
Majör depresif bozuklukta ek tedavi: Orta ila şiddetli MDB’si olan kişilerde Celexa (sitalopram) ile sitikolin, plaseboya (sitikolin olmadan ek tedavi) kıyasla MDB’yi etkili bir şekilde tedavi etti.
Şizofrenide ek tedavi: Kronik stabil şizofreni hastalarında standart tedaviye eklenen sitikolin, şizofreni hastalarında negatif semptomları iyileştirdi.
Alkol kullanım bozukluğu: Klinik çalışmalar arasındaki tutarsız sonuçlar nedeniyle sitikolin’in alkol kullanım bozukluğunda terapötik kullanımı belirsizdir.
Bipolar I bozukluğu ve kokain bağımlılığı: Bipolar I bozukluğu ve kokain bağımlılığı olan kişilerde yapılan bir araştırma, sitikolin’in kısa vadede kokain kullanımını azalttığını buldu.
Glokom: Üç ay boyunca sitikolin oral solüsyonunun alınmasının, açık açılı glokomu (drenaj sistemindeki tıkanma nedeniyle artan göz basıncı) olan yetişkinlerde yaşam kalitesini iyileştirdiği gösterilmiştir.
Hipoksik-iskemik ensefalopati (HIE): HIE, beyne giden oksijen veya kan akışının azalmasından kaynaklanan bir tür beyin hasarıdır. Orta ila şiddetli HIE’li yenidoğanlarda yapılan bir klinik çalışmada, dört hafta boyunca intravenöz sitikolin, nöbet sayısını ve süresini azalttı.
Çalışma sitikolin’in potansiyel olarak HIE’li yenidoğanlarda nöroprotektör bir ilaç olabileceğini öne sürdü.
Proliferatif olmayan diyabetik retinopati (NPDR): Sitikolin ve B12 vitamini göz damlaları, tip 1 diyabetli kişilerde NPDR’yi iyileştirdi. Sitikolin B12 vitamini ile birleştirildiğinden, tek başına NPDR için herhangi bir terapötik fayda sağlayıp sağlamadığı belirsizdir.
Metamfetamin bağımlılığı: Metamfetamine bağımlı yetişkinlerde yapılan bir araştırma, sitikolin’in beyindeki gri maddeyi artırdığını ve metamfetamin arzusunu ve kullanımını azalttığını öne sürdü.
Travmatik beyin hasarı (kafa yaralanması): Çalışmaların analizinde, sitikolin tedavisinin akut kafa travması olan kişilerde bağımsızlığı iyileştirdiği görülmüştür.
Sitikolin çeşitli bilişsel durumlara fayda sağlayabilirken, bu sonuçları doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Sitikolin nelerde var?
Takviyenin yanı sıra sitikolin düzeylerini artırmanın başka bir yolu da sitidin ve kolin açısından zengin gıdalar tüketmektir. Sitikolin sitidin ve kolinden oluşur. Sitidin özellikle sakatatlarda bulunur.
Kolin açısından zengin besinler şunlardır;
- Sığır karaciğeri, böbrek
- Haşlanmış yumurta
- Sığır etinin üst kısmı
- Tavuk göğsü
- Yağsız sığır eti kıyma
- Morina balığı
- Fasulye
- Pişmiş kinoa
- Brüksel lahanası
- Brokoli
Sitikolin dozajı
Klinik deneylerde insanlar için kullanılan olağan terapötik doz, günde 500 ila 2.000 mg arasıdır.
Sitikolin insan vücudunda doğal olarak bulunur ve toksik olmayan bir maddedir. Günde 1 grama kadar ağız yoluyla alınan sitikolin’in güvenli olduğu ve iyi tolere edildiği gösterilmiştir.
Genel olarak, sitikolin iyi tolere edilir ve hiçbir olumsuz sistemik kolinerjik yan etkisi yoktur.
Sitikolin yan etkileri
Bazı çalışmalarda ciddi bir yan etki belirtilmese de hafif yan etkiler arasında şunlar yer alıyor:
- İştah artışı
- Kilo almak
- Artan gaz
- Baş ağrısı
- Artan geğirme
Birçok klinik çalışma hamile veya emziren kişileri kapsamamaktadır. Bu nedenle hamile veya emziren kişilerde sitikolin güvenliği bilinmemektedir.
Sitikolin iyi tolere edilmesine rağmen, talimatlarda belirtilenden fazlasını almamak önemlidir.
Sitikolin kullanmaya başlamadan önce lütfen sağlık uzmanınıza danışın.
Sitikolin takviyesi, özet: Sitikolin beyni korumakla kalmıyor, aynı zamanda mükemmel bir güvenlik profiline de sahip. Çeşitli klinik çalışmalar, yaşa bağlı bilişsel gerileme, felç tedavisi ve iyileşmesi de dahil olmak üzere çeşitli nörolojik durumlarda sitikolin’in terapötik potansiyelini göstermektedir.