Hastalığın Seyrinde Belirleyici Etken Ne? Çok Çarpıcı Tweet Dizisi
Doktor Atilla Özmumcu Twitter hesabından paylaştığı mesajlarda çarpıcı bir noktaya dikkat çekerek bu konuda araştırma yapılmasını istedi.
Özmumcu, SARS CoV2 virüsünün tutunarak hastalığa yol açtığı ACE2 reseptörünün hastalığın şiddetli veya hafif geçmesinde belirleyici etken olabileceğini ileri sürdü.
Atilla Özmumcu’nun tweet dizisi şöyle;
Covid 19 hastalığına sebep olan SARS-CoV2 virüsü bildiğimiz gibi vücudumuzda neredeyse tüm dokularımızda oldukça fazla bulunan ACE2 (angiotensin-converting enzyme 2) reseptörüne bağlanıyor.
Göz rengimize, kan grubumuza, boyumuza, cinsiyetimize, hangi hastalıklara yatkın olduğumuz, yaşam süremiz, hatta psikiyatrik hastalıklarımıza vs sahip olduğumuz genlerimiz karar veriyor. Yani aslında hepimiz ailemizden aldığımız genetik yapımıza göre şekillenmiş durumdayız. Bu genetik yapı tamamen eşsiz, özgün, kişiye özel, benzeri olmayan bir dizilim içermekte. Yani başka bir bireyde bu DNA diziliminin aynısından asla yok. Tek yumurta ikizlerinde bile genetik farklılıklar bulunuyor; örneğin bir tanesi diğerine göre daha uzun yaşayabiliyor.
#SARSCoV2 virüsünün sebep olduğu #COVID19 hastalığı da ırk, coğrafya, cinsiyet demografik yapılar, kan grubu gibi çarpanlara göre daha kolay veya daha zor yayılıyor. Yani bir bölge ve toplumda daha kolay yayılım gösterirken başka bir böle ve toplumda daha zor yayılıyor.
Örneğin erkekler daha çok hastalanabiliyor veya A grubu kana sahip olan bireyler virüse daha yatkın olabiliyor.
SARS-CoV2 virüsü vücudumuzda neredeyse hemen her organda bulunan ACE2 (angiotensin-converting enzyme 2) reseptörünü hedef alıp ve ona tutunarak hücre içine giriyor ve orada kendini replika ederek çoğalıp Covid 19 hastalığına sebep oluyor birazda bilimsel bir söylemle virüsün S proteini ACE2 enzimi ile interaksiyona giriyor. Aslında bu bağlanmanın iki ucu var. Bir ucu ACE2 reseptörü diğeri SARS-CoV2 virüsü.
Şimdi gelin bunu kimyasal bir formül gibi düşünüp biraz daha basite indirgeyip anlaşılır kılalım;
H2O sudur ve tüm canlıların yaşam kaynağıdır. İki hidrojen atomu ile bir oksijen atomu kovalent bir bağ oluşturup H2O molekülünü oluştururlar. Bu da içtiğimiz, yaşam kaynağı sudur.
Ama eğer ortamda bir yerine iki adet oksijen atomu varsa ve şartlar uygunsa H2O2 oluşur.
Ve su yerine hidrojen peroksit molekülü meydana gelir. Hidrojen peroksit suyun aksine çok güçlü bir oksitleyicidir ve hücrelerimizin için toksik etkilere sahiptir.
Buradan tekrar ACE2 enzimi+SARS-CoV2 virüsü bağlantısına dönelim.
İŞTE BURASI ÇOK AMA ÇOK ÖNEMLİ!
Şimdiye kadar herkes sürekli SARS-CoV2 virüsünün mutasyon yapıp yapmadığını konuştu, araştırdı. Oysa ACE2+SARS-CoV2 biyolojik bağlantısının bir diğer ucu ACE2 enzimi; yani ACE2 geni. Diğer ucu ise SARS-CoV2 virüsü.
Kıymetli çalışma arkadaşım, çalışma ortağım @ibrhmTanyalcin kardeşim ile beraber uzun zamandır neden bazı bireylerin asemptomatik olduğunu, bazı bireylerin hastalığı çok ama çok hafif geçirdiğini, bazısının ise maalesef çok şiddetli bir şekilde hastalandığını, hatta öldüğünü kendi kendimize sorup durduk.
Sonunda aklımıza şu geldi;
Virüs Hiç Değişmedi
Aslında virüs en başından beri bu bağlantının sabit tarafı. Neredeyse hiç değişmedi; gerçi hatırlarsanız bazı genom sekansları ve mikro evrimler tespit etmiştik; ama genel olarak virüs hep aynı, neredeyse hiç değişmedi.
İşte tam burada asıl değişken ACE2 enzimi olmalı diye düşündük. Hepimizde aynı ACE2 reseptörünün bulunması tamamen imkansız bir durum. Sonuçta ACE2 de ACE2 geninin etkisinde.
Yaptığımız çalışmalar, araştırmalar, literatür taramaları sonunda Covid 19 hastalığının şiddetinde asıl belirleyici faktörün ACE2 gen ve bu genin polimorfozları (mutasyonları) olduğunu düşündük.
Buna göre ACE2’nin T27A, H378R, K26R, S19P, E23K, I21V, N64K, Q102P, K68E, F72V, Y83H, G326E, G352V, D38V, Y50F, N51S, M62V, K31R, N33I, H34R, E35K, E37K, K68E, F72V, Y83H, G326E, G352V, D355N, Q388L, D509Y polimorfozları var.
Polimorfozlar Hastalığın Seyrinde Etkili Olabilir
Bu polimorfozların (mutasyonların-varyansların) bir kısmı virüsle bağlanmayı kolaylaştırarak hastalanma riskini artırıyor olabilirken bazısı azaltıyor olabilir.
Önem sırasına göre sıralarsak ;
K26R, S19P, E23K, I21V, T27A, N64K ve Q102P polimorfozlarının çok önemli olduğunu düşünüyoruz.
Sonrasında bu bilgi birikimimize dayanarak yaptığımız literatür taramalarında şu ihtimalleri sıraladık;
Gönderi üzerinde üçgen bayrakACE2 geninin S19P polimorfozı virüsün ACE2 reseptörüne afinitesini azaltıyor olabilir. (S19P polimorfozu yoğun olarak Afrika’lılarda bulunan bir polimorfoz-Afrika’daki vaka ve ölümlerin azlığı buna bağlı olabilir) Bu konuda mutlaka araştırma ve klinik çalışmalar yapma gereğine inanıyoruz.
Gönderi üzerinde üçgen bayrakACE2 geninin K26R polimorfozu ise SARS-CoV2 virüsünün ACE2 reseptörüne afinitesini arttırıyor olabilir. (K26R polimorfozu çok yoğun olarak Avrupa’lılarda çok sık rastlanan bir polimorfoz) virüsün ACE2 reseptörüne afinitesini artırıyor olabilir.
Bu K26R ve S19P polimorfozları üzerinde mutlaka araştırma ve klinik çalışmalar yapma gerekliliğine inanıyoruz.
Bu bilgilere göre S19P ACE2 (17) polimorfozuna sahip bireyler hastalıktan korunuyor olabilirken hatta belki de asemptomatik olabilirken K26R polimorfozuna sahip bireyler hastalığa daha yatkın olabilirler.
Sonuçta olarak aslında oldukça basit ve kolay bir ACE2 exome sekans testi ile bireyin hangi polimorfoza sahip olduğu tespit edilerek hastalığa yatkın olup olmadığı bulunabilir.
@ibrhmTanyalcin ile benim düşüncem asepmptomatik vakalara ACE2 exome sekans testi yapılarak araştırılmasıdır.
Eğer yüzdesel olarak S19P varyasyonu saptanırsa virüs ve hastalık hakkında çok önemli bir dönemeç aşılmış olur. ”
🛑Covid 19 hastalığına sebep olan SARS-CoV2 virüsü bildiğimiz gibi vücudumuzda neredeyse tüm dokularımızda oldukça fazla bulunan ACE2 (angiotensin-converting enzyme 2) reseptörüne bağlanıyor.
Göz rengimize, kan grubumuza, boyumuza, cinsiyetimize, hangi hastalıklara yatkın (1)— Dr. Atilla Ozmumcu🐞 (@AtillaOzmumcu) July 13, 2020
