ABD Başkanı Donald Trump, koronavirüsten korunmak için hidroksiklorokin ilacı kullandığını açıkladı. Trump dünkü basın toplantısında, “Yaklaşık bir buçuk haftadır ilacı alıyorum ve hâlâ buradayım” dedi. 73 yaşındaki Trump ilacı kullanmayı Beyaz Saray doktorunun değil kendisinin talep ettiğini söyledi.
Hidroksiklorokin’in (ve benzer bir ilaç klorokin) koronavirüse karşı etkili olup olmadığını incelemek için çalışmalar devam etmektedir.
Bu ilaçlar hakkında şimdiye kadar bilinenleri BBC derledi.
Hidroksiklorokin Kullanımından Endişe Duyanlar
Dünya Sağlık Örgütü, doktor tavsiyesi olmadan kendi kendine ilaç kullananlara ciddi zararları olduğu konusunda bir rapor yayınladı. Bu güvenlik endişeleri eski bir üst düzey ABD sağlık yetkilisi tarafından tekrarlandı.
Hükümetin aşı geliştirme çabalarına liderlik eden ve Nisan ayında görevinden alınan Dr Rick Bright, Başkan Trump’ın bu ilaçlara odaklanmasının “düzinelerce federal bilim insanına ters düşmek” olduğunu söyledi.
Ayrıca, bunları yalnızca belirli ortamlarda kullanmak için acil durum onayı veren ABD Gıda ve İlaç Dairesi de olası yan etkiler konusunda uyardı.
Hidroksiklorokin Covid-19’u Tedavi Ediyor Mu?
Başkan Trump birçok kez Beyaz Saray brifinglerinde hidroksiklorokinin potansiyelinden bahsetti. Nisan ayında düzenlediği basın toplantısında “Kaybedecek ne var ki, al kullan” dedi.
Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro ise bir videoda hidroksiklorokinin her yerde işe yaradığını iddia etti. Ancak bu video daha sonra yanlış bilgi yönergelerini ihlal ettiği için Facebook tarafından kaldırıldı.
Bu ilaçlara olası bir tedavi olarak verilen tanıtımın bir sonucu olarak, onlara talepte küresel bir artış oldu.
Trump’ın övgülerinden sonra, ABD’de hem klorokin hem de hidroksiklorokin için yazılan reçetelerde keskin bir artış kaydedildi.
Klorokin içeren tabletler, ateş ve iltihabı azaltmak için sıtmanın tedavisinde uzun süredir kullanılmakta ve Covid-19’a neden olan virüsü de inhibe edebilmesi umut edildi.
Şu anda mevcut çalışmalardan Covid-19’lu hastaların tedavisinde etkili kullanımları konusunda yeterli kanıt bulunmamakta.
Böbrek ve karaciğer hasarı da dahil olmak üzere ciddi yan etki riskleri de var.
Anti sıtma ilacının koronavirüse karşı etkisi hakkında bir rapor yazan Oxford Üniversitesi’nden Kome Gbinigie, “Etkinliğini daha iyi değerlendirmek için daha büyük, yüksek kaliteli randomize klinik çalışmalara ihtiyacımız var” açıklamasında bulundu.
ABD, İngiltere, İspanya ve Çin de dahil olmak üzere 20’den fazla deneme yürütülüyor.
ABD’de, Covid-19 hastalarını tedavi etmek için klorokin, hidroksiklorokin ve azitromisin adı verilen bir antibiyotik içeren ilaçların bir kombinasyonu için çeşitli denemeler de devam ediyor.
Hidroksiklorokin Kullanımına Hangi Ülkeler İzin Verdi?
Mart ayı sonunda, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), sınırlı sayıda hastaneye yatırılan vakalara yönelik Covid-19 tedavisinde hidroksiklorokin için “acil kullanım” yetkisi verdi.
Bu, FDA’nın kesinlikle ilacın işe yaradığını söylediği anlamına gelmez. Belirli durumlarda hastanelerin Covid-19 tedavisinde kullanılmak üzere devlet stoklarından ilaç isteyebileceği ve kullanabileceği anlamına gelir.
Ancak 24 Nisan’da FDA, hastalarda kalp ritmi problemlerinin rapor edilmesi nedeniyle maddelerin kullanılmasının tehlikeleri hakkında bir uyarı yaptı.
ABD hükümeti, Alman merkezli bir ilaç firması tarafından 30 milyon doz hidroksiklorokin ulusal ilaç stokuna bağışlandığını açıkladı.
Diğer ülkeler de sıtma ilaçlarını değişen derecelerde kullanıyorlar.
Fransa, doktorlara Covid-19 hastaları için reçete yazma yetkisi verdi, ancak ülkenin tıbbi gözlemcisi yan etkiler konusunda uyardı.
Hindistan sağlık bakanlığı, hidroksiklorokinin, sağlık çalışanları için önleyici bir tedavi olarak ve doktordan reçete edildikleri takdirde teyit edilen vakalarla temas eden hane halkları için kullanılmasını önerdi.
Ancak Hindistan’ın hükümet araştırma organı, sıtma ilacının sınırsız kullanımına karşı uyardı ve bunun “deneysel” olduğunu ve sadece acil durumlar için olduğunu söyledi.
Birçok Orta Doğu ülkesi kullanım yetkisi verdi. Buna Bahreyn (koronavirüs hastalarında hidroksiklorokin kullanan ilk ülkelerden biri olduğunu iddia eden), Fas, Cezayir ve Tunus dahil.
