2 Nisan 1453 – İstanbul Kuşatması Başladı

 

 

2 Nisan 1453, Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihindeki en önemli askeri operasyonlardan biri olan İstanbul Kuşatması’nın başladığı tarihtir. Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı’nın yüzyıllardır gerçekleştiremediği İstanbul’u fethetme hedefini bu kuşatmayla başarıya ulaştırdı. Ancak bu büyük zaferden önce Osmanlı Devleti, İstanbul’uİstanbul’u fethetmek için pek çok kez kuşatma girişiminde bulunmuştu.

 

Osmanlı Dönemindeki İstanbul Kuşatmaları

 

Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul’u fethetme konusunda birçok kez başarısızlıkla karşılaşmıştır. İşte, İstanbul Kuşatması öncesinde Osmanlı’nın gerçekleştirdiği başarısız kuşatma girişimleri:

 

1. Yıldırım Bayezid (1391 – 1402)

 

Yıldırım Bayezid, İstanbul’u fethetmek için çeşitli kuşatma harekâtları düzenlemiştir. Özellikle 1391, 1395 ve 1396 yıllarında şehri kuşatmıştır.

•               1391 Kuşatması: İstanbul’u karadan kuşatan Bayezid, şehri tam anlamıyla izole etmek için Anadolu Hisarı’nı (Güzelcehisar) inşa ettirdi. Bu kuşatma, İstanbul’un ticaret yollarını kontrol etme amacı taşıyordu.

•               1395 Kuşatması: İstanbul üzerindeki baskıyı artırmak isteyen Bayezid, yeni bir kuşatma başlattı ancak Haçlı Seferleri nedeniyle kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.

•               1402 Kuşatması: Bu kuşatma sırasında Osmanlı kuşatma stratejilerini geliştirdi. Ancak, Ankara Savaşı’nda Timur’a yenilmesiyle kuşatma sona erdi ve Osmanlı Devleti büyük bir fetret devrine sürüklendi.

 

2. II. Murad (1422)

 

II. Murad, 1422 yılında İstanbul’u kuşatma girişiminde bulundu. Ancak bu kuşatma da başarıya ulaşamadı.

•               Kuşatma sırasında Osmanlı ordusu şehri karadan abluka altına aldı. Ancak Bizans İmparatoru II. Manuel, İstanbul surlarını başarıyla savundu.

•               Top teknolojisi yetersiz kaldı, bu nedenle surları yıkma girişimleri sonuçsuz kaldı.

•               Aynı yıl, Anadolu’da Şehzade Mustafa’nın isyanı baş gösterdi. II. Murad, kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.

 

Fatih Sultan Mehmet Dönemi: İstanbul Kuşatması (1453)

 

Hazırlıklar ve Stratejiler

 

Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethetmek için her açıdan mükemmel bir hazırlık yaptı. Kuşatma öncesi aldığı tedbirler arasında:

1.              Rumeli Hisarı’nın İnşası (1452):

Rumeli Hisarı, İstanbul Boğazı’nı tam anlamıyla kontrol altına almak amacıyla inşa edildi. Anadolu Hisarı ile birlikte Boğaz’dan gelen yardımların kesilmesi sağlandı.

2.              Şahi Toplarının Dökülmesi:

Macar top ustası Urban tarafından dökülen şahi topları, İstanbul Kuşatması’nın en büyük silahları oldu. Bu toplar, o dönemin teknolojisine göre oldukça güçlüydü ve kalın surları yıkma kapasitesine sahipti.

3.              Deniz Ablukası:

Osmanlı donanması, İstanbul’u denizden kuşattı. Haliç’e girişin önündeki zincire rağmen Osmanlı gemileri karadan yürütülerek Haliç’e indirildi.

4.              Psikolojik Savaş:

İstanbul Kuşatması sırasında şehirde yaşayan halkın moralini bozmak ve dirençlerini kırmak amacıyla Osmanlı ordusu sürekli olarak top atışları gerçekleştirdi.

5.              Savaş Planı:

Kuşatma, karadan ve denizden eş zamanlı olarak sürdürüldü. Surların farklı noktalarına saldırılar düzenlenerek Bizans savunması zayıflatılmaya çalışıldı.

 

 

İstanbul Kuşatması’nın Seyri

•               2 Nisan 1453: İstanbul Kuşatması resmen başladı. Osmanlı ordusu, İstanbul’u çevreleyen surların önüne konuşlandı.

•               6 Nisan 1453: Osmanlı toplarıyla yapılan ilk atışlar başladı. Kara surları yoğun bir şekilde bombardımana tutuldu.

•               18 Nisan 1453: İstanbul’un kara surlarına karşı ilk büyük saldırı gerçekleştirildi ancak başarısız oldu.

•               22 Nisan 1453: Fatih Sultan Mehmet, gemilerini Kasımpaşa’dan karadan yürüterek Haliç’e indirdi. Bu hamle, Bizans savunmasını ciddi şekilde zayıflattı.

•               6 Mayıs 1453: Osmanlı ordusu, yeniden genel saldırıya geçti. Ancak bu saldırı da başarısız oldu.

•               29 Mayıs 1453: İstanbul’un son ve en büyük genel saldırısı yapıldı. Fatih Sultan Mehmet’in komutasındaki Osmanlı ordusu, surları aşarak İstanbul’u fethetti.

 

 

 

İstanbul Kuşatması’nın Sonuçları

•               Doğu Roma İmparatorluğu’nun tamamen sona ermesi.

•               Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul oldu.

•               Fatih Sultan Mehmet, “Fatih” unvanını kazandı.

•               Avrupa’nın Osmanlı’ya karşı korkusu arttı.

•               Doğu ile Batı arasındaki ticaret yolları Osmanlı kontrolüne geçti.

 

İstanbul Kuşatması’nın Önemi

 

İstanbul Kuşatması, yalnızca Osmanlı tarihinin değil, dünya tarihinin de en önemli olaylarından biridir. Fatih Sultan Mehmet, modern kuşatma teknikleri ve stratejik planları sayesinde İstanbul’u fethetmiş ve Osmanlı İmparatorluğu’nu büyük bir güç haline getirmiştir. Aynı zamanda bu fetih, Orta Çağ’ı sona erdirip Yeni Çağ’ı başlatan olay olarak kabul edilmiştir.