Anadolu’nun Kadın Hükümdarı Olba Kraliçesi ABA

Anadolu’nun pek bilinmeyen bir kadın hükümdarı, Dağlık Kilikya ve Toroslar’ın Kraliçesi, ABA!

Antik çağda Anadolu’nun Kleopatra’sı hiç şüphesiz ki günümüz Mersin ilinin Erdemli ve Silifke ilçelerinin, özellikle dağlık kesimlerinde hüküm sürmüş olan küçük bir krallık olan Olba’nın kraliçesi Aba’dır.

Aba’nın babası Olba rahip krallığının güçlü kişilerinden biri olan Zenophanes’tir.

Korsanlık ve haydutlugun kol gezdiği Olba krallığını adamlarıyla Zenophanes ele geçirir. Romali general Pompeius Pamfilya ve Dağlık Kilikya’da ki korsanları ve haydutları yok etmesinden sonra Olba’da Teukros soyundan rahip krallar bölgeye hakim olur, bu çatışmalarda Romalıların korsan ve haydut olarak gördüğü Aba’nın babası Zenophanes’de öldürülür ve kızı Aba’yı bir rahip evlatlık alır. Aba, Teukros soyundan Olba kralı olan Ailos Nikonoros Arios’la MÖ. 43’te evlenerek hanedana girer, fakat çocukları doğduktan sonra kocası ölür, oğulları henüz çok küçük olduğundan idare Aba’ya geçer.

MÖ. 33’lerde Augustus Gaius Octavius ile Markus Antonius Roma’nın tek hakimi olma yolunda birbirlerine rakip olurlar.

Antonius’un Mısır’da hüküm süren Yunan Ptolemaios hanedanın son hükümdarı, kraliçe Kleopatra’ya karşı başlayan tutkusunu çok iyi kullanan Kleopatra, Ptolemaios Hanedanı ve Mısır’a eski görkemini geri getirmek amacıyla Roma’yı bir Romalı Komutan Markus Antonius aracılığıyla alt edip aralarında Olba’nın da bulunduğu bazı toprakları Mısır’a bağlamayı başarmıştır.

Olba Krallığı toprakları böylece çok kısa bir süre dahilinde olsa bile Kleopatra’nın eline geçmiştir.

Antonius’un Kleopatra’ya toprak bağışlamasına öfke kusan Octavius MÖ. 32’de Antonius ve Kleopatra’ya savaş açar.

Bu savaşta Aba’nin Antonius ve Kleopatra’ya yardımlarından ötürü Kleopatra bir lütuf olarak Olba’yı Aba’ya bağışlar.

Daha sonraları Aba da öldürülür ancak Olba krallığı onun soyu tarafından MS.20’ye kadar sürdürülmüştür.

Bu tarihten sonra Olba’nin yönetimi doğrudan Roma’ya geçmiştir.

Kraliçe Aba’nın mezarı Olba’nin dini merkezi Kanytelis’den (Kanlıdivane) günümüze gelen en sağlam yapıdır ve anıtsal mezarı soyguncular tarafından tahrip edilse de Aba’nin ihtişamı ve adını yakışır şekilde dimdik ayakta duruyor.

Hemen hatırlatalım, Olba’nın merkezi bugün Uzuncaburç olarak adlandırdığımız antik sitedir, Kantytelis önemli bir dini merkezdir.

Anadolu’nun bu pek bilinmeyen kadın hükümdarı Toroslar’ın asil kızı Kraliçe Aba’yı ve Batılıların Yunan kökenli olmasına rağmen Roma’ya karşı olan tutumu yüzünden Doğulu bir aşk ve meşk kadını gibi lanse ettiği matematik ve diplomaside dahi olan Kleopatra gibi Aba’da çok akıllı bir kadın olduğu diplomasiyi ustalıkla kullanmasından bellidir.

Kraliçe Aba’ya ilişkin en önemli sanat eser ise Azerbaycan devlet sanatçısı Prof. Dr. Ferhang Hüseyinov’un 2005’de Mersin Opera ve Balesi ile iş birliğiyle ortaya çıkan Kraliçe Aba Balesidir ve sahneye taşınmasıyla Kraliçe Alba 2000 yıl sonra sahnede hayat bularak Aba ölümsüzlüğü sanatla ulaşmıştır.

Metin Yılmaz – NationalTurk

YUNANİSTAN KİRA GARANTİLİ GOLDEN VİSA PROJESİ