Troad ve Mysia’nın Antik Çağ’dan kalma saklı hazineleri!

Günümüz Biga Yarımadasını kapsayan bölgenin Çanakkale tarafı Klasik Çağda Troad, Balıkesir tarafı ise Mysia olarak adlandırılıp pek çok antik kentlerle tarihe iz bırakmış bir coğrafyadır.

Bunların arasında Truva ve Assos dünyaca ünlü şehirlerdir fakat bölgede bulunan önemli diğer kentlerin üçünden; Kyzikos, Priapos ve Parion’u bu yazıda kısaca ele alacağım.

1- Kyzikos

Antik Mysia kenti Kyzikos, M.Ö. 7. yüzyılın başında Teselya’dan gelen Pelasglar tarafından kurulmuş ancak bazıları Propontis (Maramara Denizi) kıyısında Miletli denizciler tarafından kurulduğunu ileri sürmüştür.

Kyzikos’un altın çağının Roma dönemi olduğunu gösteren muhteşem Hadrianus tapınağıyla ünlüydü.

Yunan mitolojisinde Kyzikos, Dolion’luların hükümdarıydı, şehre adını vermişti ve Kyzikos, Argonotların Altın Post seferinde Jason tarafından öldürülmüştü.

Kyzikos antik kenti, Bandırma Körfezi ile Erdek Körfezi arasında, Antik Arctonnesus, Kapıdağı Yarımadası’nda bir tombolo (kıstak) üzerinde yer alır.

​2- Priapos

Çanakkale Biga ilçesine bağlı Karabiga beldesinde, Karabiga burnunun ucunda kazılmayı bekleyen surları büyük ölçüde tarihe yenik düşmüş antik bir kent, Priapos.

Yunan mitolojisine göre Priapos, şarap tanrısı Dionysos’la aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in oğludur. Lapseki’de doğup büyümüştür, Priapos çok yakışıklı bir genç olunca kudret tanrıçası Hera kıskancından ona aşırı büyük bir erkeklik uzvu vererek bu genci çirkinleştirmistir, Lapseki’de gördüğü kadına ilişince halk onu kentten kovar, kovulmayı gururuna yediremeyen Priapos kente bir salgın hastalık vererek bütün erkeklerin organlarını kendisininkine benzetir ve böylece halk birbirini rahat bırakmaz. Lapseki halkı tanrı ve tanrıça oğlu olan Priapos’u kovarak saygısızlık ettiklerini anlayarak, onu bulup geri getirirler.

Priapos’un uzvu bereketi temsil eder, ve bu kent Priapos’a adanmıştır.

Priapos aynı zamanda tarihi etkileyen birde savaşa şahit olmuştur.

Granikos Savaşı!

MÖ 334’te antik Yunan krallıklarından Makedonya’nın krallı Büyük İskender ile Pers İmparatorlu­ğu arasındaki savaş. Priapos’un doğusunda, Grani­kos Irmağı yani bugünkü Biga Çayı kıyısında gerçekleşmiştir.

Büyük İskender kesin bir zafer kazanmıştır ve bu zafer Büyük İsken­der’in Asya seferi sırasında Perslere karşı kazandığı ilk zaferdir.

3- Parion

Biga ilçesinin diğer önemli antik yerleşim yeri de Parion, Parium olarak da bilinen Parion M.Ö. 1200’lerde Dor göçleriyle Euboea ve Paros adalarından göçenler tarafından kurulduğu düşünülüyor ve adı hakkında farklı görüşler olsa da genel olarak Truva kralı Priam’ın oğlu Paris ile ilgili olduğu düşünülmektedir.

Parion, Delian Birliği’ne üye kentlerden biriydi, Roma ve Hıristiyanlık döneminde de Biga Yarımadasının kuzeyde Marmara kıyısında ki en önemli kenti olarak önemini sürdürmüştür.

Ziyaret etmek isteyenlere not; Bu üç antik kenti kışın ziyaret etmek isteyenler bölgenin meşhur rüzgarlı, hatta yağışlı havasını hesaba katarak kıyafet almalarını tavsiye ederim ve Bandırma’ya uğrayıp Bandırma Arkeoloji Müzesini mutlaka görmelerini tavsiye ederim.

Müzede sergilenen, Karyadit olarak yapılan M.S. 2’nci yüzyıla, Roma Dönemine ait kanatlı Attis sütunu eşsiz bir eser ve Anadolu kökenli Kibele kültünün eserin bulunduğu Kyzikos antik kentinde ve bölgede Roma Döneminde dahi nedenli canlı olduğunu göstermesi açısından çok önemlidir, çünkü bu eser Metroon diye adlandırlan Kibele’ye adanmış bir Ana Tanrıça Tapınağının parçasıydı.

Metin Yılmaz – NationalTurk

Tarihe, Anadolu’ya ve medeniyete ışık saçan, Işık Ülkesi; Likya!
Roma İmparatoru Diocletianus’un Kayıp Başkenti Nikomedia, İzmit
İstanbul’un ve Bizans’ın Tarihine Damgasını Vuran Kadın; Theodora!