Son 10 yılda Katarlılara neler satıldı? AVM’ler, fabrikalar, kanallar, oteller, araziler
Türkiye'de değişim; Katar Emiri'nin Türkiye ziyaretinde imzalanan 10 anlaşmanın ardından Katar'ın Türkiye yatırımları merak konusu oldu. Peki Katar son 10 yılda, Türkiye'den ne aldı? Hangi markalar, AVM'ler, fabrikalar Katar'ın ya da Katar ortaklığında?
Independent Türkçe’den Gökçen Tuncer, iki ülke arasında yapılan silah, inşaat, demir-çelik, gıda anlaşmalarının yanı sıra Türkiye’nin, dünyanın en büyük üçüncü doğalgaz rezervlerine sahip ülkesi Katar’a yaptığı devir ve satış işlemlerinin geçmişini derledi.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’nin son Türkiye ziyaretinde 10 anlaşma daha imzalandı, Borsa İstanbul’un yüzde 10 hissesi Katarlılara satıldı.
Katarlıları satın alımları yapmaya başladıkları şirketlerdeki kilit isimlerden biri Hasan Arat.
İşte Katar’ın Türkiye’deki başlıca alımları
Tüm hisseleri Aydın ailesi tarafından 2006’da satın alınan Memorial Sağlık Grubu’nun yüzde 40 hissesi Ağustos 2010’da İngiliz özel yatırım fonu Argus Capital ve Katar Yatırım Bankası’na (Qatar First Investment Bank) devredildi.
Hastanelerin hisse dağılımı yüzde 60 Aydın ailesi, yüzde 20 Katar Yatırım Bankası, yüzde 20 de Argus Capital olarak şekillendi.
1992 yılında kurulan Alternatif Bank’ı (ABank) 1996’da bünyesine katan Anadolu Grubu, tarihler 2013’ü gösterdiğinde Katar’ın ilk özel bankası The Commercial Bank (P.S.Q.C) ile bir anlaşma imzaladı.
ETHEM SANCAK BMC, STAR VE AKŞAM
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Çukurova Grubu’ndan olan alacaklarını tahsil etmek amacıyla el koyduğu Akşam Gazetesi, Digitürk, Show TV gibi şirketler arasında BMC de vardı.
Bir süre TMSF’nin elinde varlığını sürdüren BMC, Mayıs 2014’te yapılan ihaleyle Hasan Arat’ın Adana ve Siirt’te beraber tekstil işi yaptığı ortağı Ethem Sancak’ın şirketi ES Mali Yatırım ve Danışmanlık’a satıldı.
O dönem Star ve Akşam gazetelerinin de patronu olan Sancak, BMC için 751 milyon lira ödediğinde şirketin sadece arsası bile 1,5 milyar lira ediyordu. Başlangıçta BMC’nin satışı için belirlenen muhammen bedel 935 milyon liraydı.
Katar’ın BMC’ye ortak olması ise ihale yoluyla değil, ES Mali Yatırım ve Danışmanlık’a ortak olmasıyla gerçekleşti.
CEM BOYNER VE HASAN ARAT’LI BEYMEN KATAR’DA
Cem Boyner’in sahibi, Hasan Arat’ın ise yönetiminde olduğu Boyner Holding ve Katarlı Mayhoola fonunun finansal ortaklıkları Mayıs 2015’te başladı. O dönem Mayhoola, Boyner Grubu’nun yüzde 30,7 hissesini 885 milyon liraya satın almıştı. Ardından 2017’de yüzde 12’lik hisse daha 173 milyon dolara Mayhoola For Investments Opc şirketine devredildi.
Beymen Group Yönetim Kurulu‘na satın alım işleminin hemen ardından Garanti Bankası’nın eski genel müdürü bankacı Ergun Özen ile Bernard Babour ve Hasan Arat’ı atadı.
2019’a gelindiğinde ise iki şirket, Boyner Perakende ve Tekstil Yatırımları A.Ş.’nin şirket portföyünü paylaşarak ortaklıklarını sonlandırdı.
Buna göre Türkiye’de lüks moda perakendeciliğini başlatan Beymen ile Network ve Divarese’in çatı şirketi AY Marka’nın yüzde 97’si Mayhoola’da kaldı.
HÜSNÜ ÖZYEĞİN VE HASAN ARAT’LI FİNANSBANK
Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin’in 1987’de kurduğu Finansbank, 2005’te National Bank Of Greece’e (NBG) satılmıştı.
Bu satıştan tam 10 yıl sonra, Aralık 2015’te NBG’nin Finansbank’taki yüzde 99,81’lik payın tamamı 2,7 milyar euroya Qatar National Bank’a (QNB) satışı konusunda anlaşıldı.
TÜRKİYE’NİN EN PAHALI YALISI
2015’in bir başka önemli gelişmesi ise Türkiye’nin en pahalı yalısı iş insanı Abdülhadi Mana Ash Al-Hajri’ye satılmasıydı. Al-Hajri, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’nin kayınpederi.
DİGİTÜRK DE KATAR’A
Digitürk, Haziran 2016’da Katarlı iş insanı Nasser Al-Khelaifi’nin şirketi BeIN Sports’a satıldı.
O dönem imza atılan satış değeri açıklanmamış ancak piyasada satışın, 1 milyar doların üzerinde bir rakama gerçekleştiği ifade edilmişti.
KATARLILARIN KARADENİZ MERAKI
Öte yandan Katarlıların yeni ilgi odağının Trabzon olduğu birçok yatırım için Katar’ın hazır olduğu belirtilmişti. Özellikle Katarlı yatırımcıların Karadeniz bölgesinde birçok arsa ve fındık bahçesi satın aldığı gündeme gelmişti.
ERGO PORTFÖY
2006 yılı sonunda Ergo International AG’nin İsviçre Sigorta Grubunu satın almasıyla Ergo bünyesine katılan şirketin, İslami finans kuruluşları arasında yer alan Katarlı QInvest’e satılması ise 2016’da gerçekleşti. Satın alım sonrasında Ergo Portföy’ün adı Qinvest Portföy olarak değişti.
BANVİT’E BREZİLYALI-KATARLI PATRON
Banvit’in, yüzde 79,5 hissesinin Brezilya ve Katar ortaklı TBQ Foods’a devri ise Mayıs 2017’de tamamlandı. TBQ Foods, Brezilyalı tavuk üretici BRF’nin yüzde 60, Katar Holding’in yüzde 40 pay sahibi olacağı şekilde Ocak 2017’de kurulmuştu.
TUR GEZİSİNDE BEĞENİLEN OTEL
Katar Kraliyet Ailesi mensubu Şeyh Nasser Ahmed Ali Al-Sani, 2009’da mavi turda görüp beğendiği 15’i suit 180 odalı Munamar Oteli, 7 Ocak 2010’da sahibi olduğu Al Maselah İnşaat ve Sanayi Turizm Ticaret Şirketi aracılığıyla 15 milyon dolara satın almıştı.
Bu yatırımdan beş yıl sonra Al-Sani, Munamar Otel’e 100 metre mesafedeki 28 odalı, 5 kat ve iki bloktan oluşan Kontes Beach Otel’i 7 milyon euroya satın aldı.
KANAL İSTANBUL GÜZERGÂHINDA ARAZİ
Katar Emiri’nin annesi Şeyha Moza’nın Başakşehir’de 100 bin lira sermayeli şirket kurup 1,5 ay kadar sonra Kanal İstanbul güzergahında 44 dönüm arazi satın aldığı iddiası da 2019’un son ayında gündeme oturmuştu.
Şeyha Moza, 8 Kasım 2018’de 100 bin lira sermaye ile Başakşehir’de Triple M Gayrimenkul Turizm Ticaret Anonim Şirketi’ni kurdu.
100 bin paya bölünen şirket hisselerinin yüzde 45,45’ini Şeyha Moza alırken, Eski Katar Başbakan Yardımcısı Abdullah bin Hamad el Attiyah’ın eşi Munira bint Nasır el Misnad yüzde 31,82’sini, Shanna Nasır el-Misned ise yüzde 22,73’ünü aldı.
İSTANBUL’UN EN GÖZDE AVM’Sİ
Doğuş Holding, İstanbul’un en önemli alışveriş merkezleri arasında yer alan İstinyePark’ın yüzde 42’lik hissesini Katar devletinin şirketi Qatar Holding’e satmak için anlaştı.
BORSA İSTANBUL’UN YÜZDE 10’U
Son olarak Katar Emiri El-Sani’nin Türkiye ziyaretinde 10 farklı anlaşmaya imza atılmıştı. Katar’ın Borsa İstanbul’un yüzde 10 hissesini de satın aldığı duyurulmuştu.
https://www.nationalturk.com/tr/cem-boyner-hasan-arat-ethem-sancak-moskova/