Bu ani dönüş, dünyanın en büyüğü olan ABD ekonomisinin yavaşladığına dair korkuların artmasıyla birlikte geldi.
ABD’de neler yaşanıyor?
Uzmanlar, bu korkunun başlıca nedeninin, Cuma günü açıklanan ABD Temmuz ayı istihdam verilerinin beklentilerden çok daha kötü gelmesi olduğunu söylüyor.
Ancak bazılarına göre ekonomik yavaşlamadan – hatta resesyondan – bahsetmek biraz erken.
Peki, resmi rakamlar bize ne gösterdi? Ekonomide her zaman olduğu gibi, iyi haberler ve kötü haberler var.
Önce kötü haber. ABD’li işverenler Temmuz ayında 114.000 yeni iş yarattı. Bu rakam, 175.000 yeni iş beklentisinin çok altında kaldı.
İşsizlik oranı da neredeyse üç yıllık zirve olan %4,3’e yükseldi ve bu durum “Sahm kuralı” olarak bilinen şeyi tetikledi.
Adını Amerikalı iktisatçı Claudia Sahm’dan alan kurala göre, eğer üç ay boyunca ortalama işsizlik oranı, son 12 ayın en düşük seviyesinden yarım puan yüksekse, ülke resesyonun başlangıcında demektir.
Bu durumda, ABD işsizlik oranı Temmuz ayında yükseldi, bu nedenle üç aylık ortalama %4,1 oldu. Bu, geçen yılki en düşük seviye olan %3,5 ile karşılaştırılabilir.
Bu endişelere bir de ABD Merkez Bankası Fed’in geçen hafta faiz oranlarını düşürmeme yönünde oy kullanması eklendi .
İngiltere Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası da dahil olmak üzere gelişmiş ekonomilerdeki diğer merkez bankaları da yakın zamanda faiz oranlarını düşürdü.
Fed borçlanma maliyetlerini sabit tuttu ancak Fed Başkanı Jerome Powell, Eylül ayında faiz indiriminin masada olduğunun sinyalini verdi.
Ancak bu durum Fed’in harekete geçmek için çok uzun süre beklediği yönünde spekülasyonlara yol açtı.
Faiz oranlarındaki düşüş, borçlanmanın daha ucuz olması anlamına gelir ki bu da teoride ekonomiye bir canlanma etkisi yaratabilir.
Eğer istihdam rakamları ekonominin zaten aşağı doğru gittiğini gösteriyorsa, o zaman Fed’in çok geç kaldığından korkuluyor.
Sonra, tüm bunların üstüne, teknoloji şirketleri ve hisse senedi fiyatları var. Hisse senetlerinde, kısmen yapay zeka (YZ) konusundaki iyimserlikle beslenen uzun süredir devam eden bir yükseliş var.
Geçtiğimiz hafta, çip üreticisi devi Intel 15.000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Aynı zamanda, piyasa söylentileri, rakip Nvidia’nın yeni AI çipinin piyasaya sürülmesini ertelemek zorunda kalabileceğini öne sürdü.
Ardından teknoloji ağırlıklı ABD endeksi Nasdaq’ta bir kan gölü yaşandı. Sadece birkaç hafta önce zirveye ulaştıktan sonra, Cuma günü %10 düştü.
Bu durum piyasalarda korku faktörünün artmasına neden oldu ve tehlike tam da burada yatıyor olabilir.
Borsada panik devam ederse ve hisseler düşmeye devam ederse Fed, Eylül ayındaki toplantısından önce devreye girerek faiz oranlarını düşürebilir.
Capital Economics’in grup baş ekonomisti Neil Shearing’e göre bu, “sistem açısından önemli kurumları ve/veya daha geniş finansal istikrarı tehdit etmeye başlayan ve derinleşen bir piyasa bozulması” durumunda gerçekleşebilir.
Merakla beklenen enflasyon rakamları açıklandı. Enflasyon yıllık bazda yüzde 61,78’e geriledi.
Turizm Tatil Seyahat öneriyor: Seyşeller nerede? Seyşeller tarihi
