Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tam kapsamlı işgalinin üçüncü yıl dönümünde önemli açıklamalarda bulundu. Kyiv’de düzenlenen Avrupa liderleri zirvesinde konuşan Zelenski, savaşın bu yıl sona ermesini umduklarını belirtti. Ancak Ukrayna’nın güvenliği için NATO ve Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin kritik olduğunu vurguladı.
Zelenski: Güvenlik garantileri olmazsa tehdit devam eder
Zelenski, Rusya’nın gelecekte Ukrayna’ya yeniden saldırmasını önlemek için uluslararası güvenlik garantilerine ihtiyaç duyduklarını söyledi. “Savaşın sona ermesi için yalnızca askeri zafer yeterli değil, uzun vadeli güvenlik garantilerimiz olmalı” diyen Zelenski, Ukrayna’nın NATO ve AB üyeliğinin bu konuda en büyük sigorta olacağını ifade etti.
Geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada NATO üyeliğinin Ukrayna için hayati önem taşıdığını belirten Zelenski, ülkesinin bu ittifaka kabul edilmesi halinde devlet başkanlığını bırakabileceğini bile söylemişti. Ancak Rusya, Ukrayna’nın NATO üyeliğini kabul etmeyeceğini defalarca dile getirdi.
Barış süreci esir takasıyla başlayabilir
Zelenski, savaşın sona ermesine yönelik ilk adımlardan birinin geniş kapsamlı bir savaş esiri değişimi olabileceğini belirtti. “Tam kapsamlı bir esir takası adil ve insani bir çözüm olur” diyen Ukrayna lideri, Rusya’da hala binlerce Ukraynalının tutsak olduğunu, bazı mahkumların 2014’ten beri esir tutulduğunu vurguladı.
Ukrayna ve Rusya arasındaki esir değişimleri savaş boyunca devam etti. Son olarak Aralık ayında iki taraf yüzlerce esiri karşılıklı olarak serbest bırakmıştı. Ancak Ukrayna, hâlâ Rusya’nın elinde 8.000’den fazla Ukraynalı askerin ve sivilin bulunduğunu tahmin ediyor.
Avrupa’dan destek mesajları
Zirveye Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve İskandinav ile Baltık ülkelerinin liderleri katıldı. İngiltere, Almanya ve Japonya liderleri ise toplantıya çevrim içi olarak bağlandı.
Von der Leyen, Ukrayna’nın reform sürecine devam etmesi halinde 2030’dan önce AB’ye katılabileceğini belirtti. “Ukrayna, Avrupa ailesinin bir parçasıdır ve reformlarını bu hızda sürdürürse AB üyeliği 2030’dan önce gerçekleşebilir” dedi.
Kanada Başbakanı Trudeau ise “Güç kullanarak haklılık kazanmak artık kabul edilemez” diyerek, Rusya’nın saldırgan politikalarını eleştirdi.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, savaş sona erdiğinde Ukrayna’ya barış gücü göndermeye açık olduklarını ancak bunun için pek çok konunun netleşmesi gerektiğini ifade etti.
Trump ve ABD’ye mesaj
Zelenski, ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleri öncesinde eski Başkan Donald Trump’ın kendisine yönelik eleştirilerine doğrudan yanıt vermedi. Trump geçtiğimiz hafta Ukrayna liderini “diktatör” olarak nitelendirmiş ve “Ukrayna’yı kötü yönettiğini” iddia etmişti.
Buna rağmen Zelenski, ABD’den desteğin süreceğine inandığını söyledi: “Tüm müttefiklerimiz gibi ABD’nin de Ukrayna’nın yanında olmaya devam edeceğini umuyorum.”
Macron-Trump görüşmesi öncesi kritik zirve
Bu zirve, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Washington’da Trump ile gerçekleştireceği görüşme öncesinde önemli bir mesaj niteliği taşıyor. Görüşmede Ukrayna konusunun ana gündem maddelerinden biri olması bekleniyor.
Üç yıldır devam eden savaşta on binlerce asker ve sivil hayatını kaybederken, Ukrayna’nın geniş bölgeleri yıkıma uğradı. Ukrayna yönetimi, uluslararası desteğin sürmesi gerektiğini vurgularken, Rusya ile barış ihtimali konusunda şimdilik net bir çözüm bulunabilmiş değil.
