Trump’ın “Napolyon” paylaşımı tepki çekti

ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı bir paylaşımda Fransız İmparatoru Napolyon’a atfedilen “Ülkesini kurtaran hiç kimse yasa çiğnemez” ifadesini kullanarak tartışmalara yol açtı.

Trump’ın tartışılan paylaşımı

Bu paylaşım, Trump yönetiminin federal bütçe ve kurumları hedef alan kararlarına karşı çıkan mahkeme kararlarını tanımama tutumuyla aynı dönemde geldi. Trump’ın yargı emirlerine meydan okuyarak, Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) gibi kurumlara sağlanan fonları yeniden kesmesi, birçok hukukçu ve muhalif siyasetçi tarafından anayasal kriz olarak nitelendirildi.

“En Hukuksuz Başkan” Eleştirisi

Eski Çalışma Bakanı Robert Reich, Guardian’daki yazısında Trump’ı ABD tarihindeki en hukuksuz başkan olarak tanımladı.

“Bu akıl almaz bir durum. Bizim hükümet sistemimizde, başkanın yetkilerini meşru şekilde kullanıp kullanmadığını belirleyen mahkemelerdir, başkanın kendisi değil.”

Virginia Senatörü Tim Kaine ise Fox News’e yaptığı açıklamada, Trump’ın yasaları çiğneyerek yetkisini aştığını söyledi:

“Başkanın yetkisi var ama aynı zamanda hukuka uymak zorunda. Kongre, bütçeyi belirler. Başkanın keyfi olarak ‘Bu fonu kullanacağım, şu fonu kullanmayacağım’ deme yetkisi yok.”

Biden yönetimi döneminde ABD’nin 2021’de Afganistan’dan çekilme sürecinin kaotik şekilde yürütüldüğüne dikkat çeken Kaine, Trump’ın da benzer bir şekilde ABD’nin kurumlarını ve uluslararası güvenlik dengelerini sarsabilecek kararlar aldığını belirtti.

Musk etkisi ve federal kurumların çökertilmesi

Trump yönetimi, Elon Musk’ın liderliğindeki “hükümet verimlilik departmanı” (Doge) aracılığıyla birçok federal kurumu küçültmeye başladı. Bloomberg’e göre:

Sağlık Bakanlığı’na bağlı Medicare ve Medicaid Hizmetleri, CDC (Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi), FDA (Gıda ve İlaç Dairesi), ABD Orman Hizmeti ve Ulusal Park Hizmeti gibi kritik kurumlarda işten çıkarmalar yapıldı.

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAid) personel sayısı 250’ye düşürüldü.

Eğitim Bakanlığı’nın tamamen kapatılması gündemde.

Eleştirmenler, bu küçülmelerin kamu hizmetlerini felç ederken özel şirketlerin, özellikle de Musk’ın sahip olduğu firmaların, büyük mali kazanç sağlamasına yol açacağını öne sürüyor.

Trump, ğazetecileri Beyaz Saray’dan çıkardı

Trump yönetimi, Associated Press (AP) muhabirlerini Beyaz Saray ve Air Force One’dan men etti. Gerekçe olarak AP’nin, Trump’ın Meksika Körfezi’ni “Amerika Körfezi” olarak değiştirme emrini tanımaması gösterildi.

Beyaz Saray, bu kararın “yasal bir coğrafi isim değişikliği” olduğunu savundu. Ancak AP, uluslararası bir haber ajansı olarak küresel kabul gören ismi kullanmaya devam edeceğini duyurdu.

Axios, “Özgür basın, demokrasinin temel taşıdır” açıklamasını yaparak Trump yönetiminin kararını eleştirdi. The Atlantic ise Trump’ın bu tarz krizlerle gündemi saptırmaya çalıştığını belirterek “Bu kavgayı kazanmak istiyor, çünkü dikkatleri daha büyük hukuksuzluklarından uzaklaştırıyor” yorumunu yaptı.

ABD ve Avrupa arasındaki ticaret krizi derinleşiyor

Trump yönetimi, uluslararası ticaret ortaklarına yeni gümrük tarifeleri getirmeye hazırlanıyor. Uzmanlar, bu adımın küresel bir ticaret savaşını tetikleyebileceğini ve ABD’de iş kayıplarına yol açabileceğini belirtiyor.

Ocak ayı itibarıyla ABD’de enflasyon %3’e yükseldi. Oysa Trump, seçim kampanyasında fiyatların hızlı şekilde düşeceğini vaat etmişti. Ancak bu hafta içinde yaptığı açıklamada, fiyatların kısa vadede artabileceğini kabul etti.