İsrail, ABD’nin önerdiği altı haftalık ateşkes uzatma planına Hamas’ın onay vermemesi üzerine Gazze’ye tüm insani yardımları durdurdu. Netanyahu yönetimi, rehineler serbest bırakılmadıkça ateşkesi kabul etmeyeceklerini duyurdu. Hamas, bu kararı “şantaj” olarak nitelendirerek uluslararası toplumu müdahaleye çağırdı.
Gazze ateşkesinde ilk aşama bitti
Gazze’de 19 Ocak’ta başlayan ateşkesin ilk aşaması Cumartesi günü sona erdi. Bu süreçte 33 İsrailli ve 5 Taylandlı rehine serbest bırakılmış, İsrail ise yaklaşık 1.900 Filistinli tutukluyu tahliye etmişti. Ancak taraflar arasında ikinci aşamanın şartları konusunda anlaşmazlık yaşanıyor.
İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın özel elçisi Steve Witkoff’un önerdiği altı haftalık yeni ateşkes planına olumlu yaklaşırken, Hamas anlaşmanın ikinci aşamasında İsrail askerlerinin Gazze’den çekileceğine dair garantiler verilmeden uzatmaya yanaşmayacağını açıkladı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas’ın teklifi reddetmesi üzerine Gazze’ye tüm insani yardımların girişini durdurduklarını duyurdu. “Hamas rehineleri serbest bırakmadıkça Gazze’ye hiçbir yardım girmeyecek. Kabul etmezlerse daha büyük sonuçlarla karşılaşacaklar.” ifadelerini kullandı.
Hamas: “İsrail, Gazze’yi açlığa mahkum ediyor”
Hamas sözcüsü, Netanyahu’nun kararını “şantaj” ve “insanlık dışı bir karar” olarak değerlendirerek, uluslararası toplumu müdahaleye çağırdı. “İsrail, halkımızı açlığa mahkum etmek istiyor. Bu bir insanlık suçudur ve dünya buna sessiz kalmamalıdır.” dedi.
Hamas, ateşkesin ikinci aşamasında İsrail askerlerinin Gazze’den çekilmesi ve kalan rehinelerin serbest bırakılması gerektiğini belirterek, garantiler olmadan yeni bir anlaşmayı kabul etmeyeceklerini yineledi.
ABD, İsrail ve Hamas arasında yoğun diploması
İsrail, Witkoff’un altı haftalık ateşkes önerisini kabul ettiğini açıklarken, Hamas ABD, Katar ve Mısır’ın garantörlüğü olmadan bu anlaşmaya onay vermeyeceklerini duyurdu.
Witkoff’un önerisine göre:
İsrail, ilk aşamada kalan rehinelerin yarısını serbest bırakacak
Altı haftalık ateşkes boyunca taraflar nihai çözüm için müzakere yürütecek
İsrail, ateşkes sürecinin sonunda anlaşmaya varılamazsa saldırılara devam edecek
Ancak Hamas, bu plana dair net bir güvence verilmediğini ve İsrail’in asker çekme konusunda garanti sunmadığını öne sürerek teklifi reddetti.
Gazze’de yardımlar durdu, kriz derinleşiyor
İsrail’in aldığı kararın ardından Gazze’ye insani yardım taşıyan tüm kamyonların geçişi durduruldu. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) yetkilisi Antoine Renard, durumu kritik olarak değerlendirerek, “İnsani yardımların kesintisiz devam etmesi hayati önem taşıyor. Tarafları bir an önce anlaşmaya varmaya çağırıyoruz.” dedi.
Geçtiğimiz haftalarda günde binlerce yardım kamyonu Gazze’ye giriş yaparken, stoklanan bazı yardımlar nedeniyle şu an için acil bir kıtlık tehlikesi bulunmuyor. Ancak yardım kuruluşları, blokajın uzaması halinde sivillerin büyük bir insani krizle karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulunuyor.
Gazze’de şiddet yeniden tırmanıyor
Ateşkes sürecinde müzakereler devam ederken, Gazze’de çatışmalar yeniden şiddetlendi. İsrail ordusu, pazar günü Gazze’nin kuzeyinde patlayıcı yerleştirmeye çalışan dört Filistinliyi hedef aldığını duyurdu. Hamas’a bağlı sağlık yetkilileri ise saldırılarda dört kişinin öldüğünü açıkladı.
Öte yandan, İsrail’in 7 Ekim 2023’te Hamas saldırısına uğramasının ardından başlattığı hava ve kara operasyonlarında Gazze’de 48.365 kişinin öldüğü bildirildi. Hamas’ın 7 Ekim saldırılarında ise 1.200 İsrailli öldürülmüş, 251 kişi rehin alınmıştı.
İsrail ve Hamas arasındaki belirsizlik devam ediyor
Ateşkes sürecinin geleceği Hamas’ın ABD’nin önerisine nasıl yanıt vereceğine bağlı. İsrail, “eğer Hamas anlaşmayı kabul ederse hemen yeni müzakerelere başlanacağını” açıkladı. Ancak Hamas, İsrail’in Gazze’den çekilmeyi taahhüt etmeden ateşkesi uzatmasına sıcak bakmadığını belirtiyor.
