Filipinler’in Eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte tutuklandı

Filipinler’in eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) hakkında çıkardığı tutuklama emri doğrultusunda, Manila Uluslararası Havaalanı’nda gözaltına alındı. Duterte, uyuşturucuyla mücadele operasyonları kapsamında işlenen insanlığa karşı suçlar nedeniyle yargılanacak.

Duterte’nin gözaltına alındığı Filipinler hükümeti tarafından da doğrulandı. Hükümetin açıklamasında, Interpol Manila’nın sabah saatlerinde ICC’nin resmi tutuklama emrini aldığı ve Duterte’nin yetkililer tarafından gözaltına alındığı belirtildi.

İnsanlığa Karşı Suç Suçlaması

ICC, Duterte’yi “insanlığa karşı suç olarak cinayet” işlemekle suçluyor. Eski liderin başkanlığı döneminde başlattığı uyuşturucuyla mücadele politikası, insan hakları gruplarına göre on binlerce yargısız infaza ve cinayete neden oldu.

Duterte’nin talimatıyla polis memurları ve sivil milisler, çoğunluğu yoksul olan binlerce kişiyi kanıt olmadan öldürdü.

İnsan hakları örgütleri, bu süreçte birçok masum insanın da öldürüldüğünü ve operasyonların keyfi yürütüldüğünü belirtiyor.

ICC, Filipinler’in 2019 yılında mahkemeden çekilmesine rağmen, Duterte’nin devlet başkanlığı öncesinde ve sonrasında işlenen suçlar için yargılanabileceğini açıkladı.

Filipinler’in ICC Sürecine Karşı Tutumu

Filipinler, 2019 yılında Duterte’nin talimatıyla ICC’den çekilmiş, ancak mahkeme 2016-2019 yılları arasındaki olaylar ve Duterte’nin Davao Belediye Başkanı olduğu dönemdeki cinayetler üzerinde yetkisini sürdürebileceğini açıklamıştı.

ICC, Eylül 2021’de Duterte ve yönetimi hakkında resmi bir soruşturma başlatmıştı, ancak Filipinler hükümeti itiraz ederek süreci askıya aldı. Ancak, Temmuz 2023’te beş yargıçtan oluşan ICC paneli, Filipinler’in itirazlarını reddetti ve soruşturmaya devam edilmesine karar verdi.

Hükümetin mevcut lideri Ferdinand Marcos, ICC’nin Duterte’ye yönelik soruşturmasına destek vermeyeceğini birçok kez açıkladı. Ancak Filipinler Hükümeti Sözcüsü Claire Castro, Interpol’den resmi bir talep gelmesi durumunda hükümetin iş birliği yapmak zorunda olduğunu belirtti.

Duterte’nin Popülaritesi ve Geleceği

Rodrigo Duterte, Filipinler’de hala geniş bir destekçi kitlesine sahip. Sert yöntemleri ve “hızlı çözüm” politikaları, özellikle suçla mücadelede etkili olduğunu düşünen kesimler tarafından destekleniyor.

Duterte, Mayıs ayındaki ara seçimlerde doğduğu kent olan Davao’nun belediye başkanlığına aday olduğunu açıklamıştı.

Hakkındaki suçlamalar ve tutuklanması, seçim sürecini nasıl etkileyecek belirsizliğini koruyor.

Ancak, Duterte’nin ICC’de yargılanması halinde Filipinler’in onu teslim edip etmeyeceği uluslararası alanda büyük bir tartışma konusu olacak.

Duterte’nin Savunması

Rodrigo Duterte, başkanlığı dönemindeki uyuşturucu operasyonlarını savunarak bu politikaların ülkeyi “narko-devlet” olmaktan kurtardığını iddia etti.

Daha önce, kendisine yöneltilen suçlamalar için, “Özür dilemem, pişman değilim. Ne yaptıysam, ülkem için yaptım.” ifadelerini kullanmıştı.

Ancak, insan hakları örgütleri ve uluslararası hukuk uzmanları, Duterte’nin sistematik cinayetleri teşvik ettiğini ve sorumluluğun tamamen ona ait olduğunu belirtiyor.

Duterte’nin Geleceği ve Filipinler’in Kararı

Duterte’nin ICC tarafından yargılanması için Filipinler hükümetinin iş birliği yapması gerekiyor. Ancak, Devlet Başkanı Ferdinand Marcos’un ICC’ye karşı olan tutumu Duterte’nin Filipinler’den çıkarılmasını engelleyebilir.

Şu an için:

Duterte gözaltında.

İnsanlığa karşı suçlamalarla karşı karşıya.

Filipinler’in onu teslim edip etmeyeceği belirsiz.

ICC, yargı sürecini hızlandırmak istiyor.

Bu süreç, Filipinler için uluslararası hukuk açısından büyük bir dönüm noktası olabilir. Duterte’nin yargılanıp yargılanmayacağı önümüzdeki günlerde netleşecek.