ABD Başkanı Donald Trump’ın son ticaret hamlesi, yalnızca ekonomik dengeleri değil, aynı zamanda İrlanda’daki barış sürecini de sarsabilir. Trump yönetimi, İrlanda Adası’na yönelik olarak hayata geçirdiği çift kademeli gümrük tarifesi kapsamında, İrlanda Cumhuriyeti’nden gelen ürünlere %20, Birleşik Krallık ve Kuzey İrlanda’dan gelen ürünlere ise %10 vergi uygulama kararı aldı.
Bu ayrım, Brexit sonrası oluşturulan hassas dengeyi zorlarken, 1998 tarihli Hayırlı Cuma Anlaşması çerçevesinde kurulan barışı da riske atabilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
AB misilleme yaparsa Kuzey İrlanda sıkışabilir
Trump’ın vergi tarifesi, kısa vadede Kuzey İrlanda’yı ihracatta avantajlı konuma getirse de, uzun vadede yeni bir ticaret krizinin kapısını aralayabilir. Özellikle Avrupa Birliği’nin misilleme olarak ABD menşeili ürünlere benzer oranda gümrük vergisi uygulaması, Windsor Çerçevesi kapsamında Kuzey İrlanda’daki üreticileri zora sokabilir.
Manufacturing NI direktörü Stephen Kelly, Kuzey İrlanda’daki firmaların, ABD’den ithal ettikleri malzemeler için AB tarifelerine tabi olacağını vurgulayarak, “Belfast’taki bir üretici, aynı ürünü satın almak için Bolton’daki muadilinden daha fazla ödemek zorunda kalacak,” dedi.
“İyi düşünülmüş bir plan mı?” sorusu gündemde
AB Komisyonu’nun eski İrlandalı üyesi Mairead McGuinness, Trump’ın bu kararının barış süreci üzerindeki etkilerini sorgulayarak, “ABD, her zaman İrlanda Adası’na dostlukla yaklaşmış bir ülkeydi. Bu kararın iyi düşünülüp düşünülmediğini sorgulamak gerekir. Ayrımcı tarifeler barış için tehlike oluşturabilir,” dedi.
McGuinness, %10 verginin Kuzey İrlanda için de cazip olmadığını vurgulayarak, hem ekonomik hem de siyasi kutuplaşmanın körüklenebileceğine dikkat çekti.
“Brexit’teki uzmanlık kadroları dağıldı”
Kelly, Brexit sürecinde kurulan gümrük prosedürleri, kodlar ve geçiş süreçleriyle ilgilenen teknik kadroların artık sahada olmadığını belirterek, “Ticaret savaşı gibi karmaşık konuları yürütecek uzmanlık artık yok. Bu durum bizi savunmasız bırakıyor,” ifadelerini kullandı.
İrlanda Cumhuriyeti’nde ilaç sektörü rahatladı ama yatırım azaldı
İrlanda Cumhuriyeti’nde ise özellikle ilaç sektöründe ilk etapta bir rahatlama gözlense de, doğrudan yabancı yatırım üzerindeki belirsizlik ilk çeyrekte altyapı yatırımlarında %30 ila %50 arasında düşüşe neden oldu. Ülkenin yatırım ajansı IDA’nın CEO’su Michael Lohan, “Yatırımcılar temkinli davranıyor. Tarifelerin ne kadar kalıcı olacağı belirsiz,” diye konuştu.
