Cumhuriyetin 101. Yılı: Egemenliğin ve Bağımsızlığın Simgesi

Anadolu’nun düşman işgalinden kurtarılmasının ardından, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 29 Ekim 1923’te cumhuriyeti ilan ederek, Türk tarihinde yeni bir dönemi başlattı. Bu tarihi günle birlikte, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi, devletin yönetiminde resmen yerini aldı. Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak başlattığı bağımsızlık mücadelesi, Türk milletinin azmi ve kararlılığıyla zaferle sonuçlandı.

Bağımsızlığın Tescili: Lozan Antlaşması

Yeni Türk devletinin uluslararası alanda tanınması, 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması ile sağlandı. İkinci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin toplanmasının ardından, 13 Ekim 1923’te Ankara’nın Türkiye’nin hükümet merkezi olarak belirlenmesiyle başkent resmen ilan edildi. Bu gelişmeler, Türkiye’nin siyasi ve idari yapısında köklü değişimlerin öncüsü oldu.

Cumhuriyetin İlanı İçin Kritik Adımlar

27 Ekim 1923’te yaşanan hükümet krizinin ardından Mustafa Kemal Paşa, 28 Ekim akşamında yakın arkadaşlarıyla Çankaya Köşkü’nde bir araya geldi ve tarihi kararını açıkladı: “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz.” O gece, Atatürk ve yakın çalışma arkadaşları, 1921 Anayasası’nda gerekli değişiklikleri yaparak yeni bir kanun tasarısı hazırladılar. 29 Ekim 1923’te, TBMM’de yapılan oylamada, “Türkiye devletinin hükümet şekli cumhuriyettir” maddesi oy birliğiyle kabul edildi.

“Türkiye Cumhuriyeti Mesut, Muvaffak ve Muzaffer Olacaktır”

TBMM’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde, Gazi Mustafa Kemal Paşa oy birliğiyle yeni Türk devletinin ilk cumhurbaşkanı seçildi. Kürsüde yaptığı konuşmasında, “Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır” sözleriyle geleceğe dair inancını vurguladı. Cumhuriyetin ilanı, devletin yönetim şekli üzerinde süregelen tartışmalara son vererek, yeni bir siyasi düzenin temelini attı.

Milli Bayramın Doğuşu

29 Ekim 1924’te cumhuriyetin ilanı, 101 pare top atışı ve çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı. 1925 yılında ise, 29 Ekim’in “milli bayram” olarak kabul edilmesiyle, cumhuriyet bayramı coşkulu bir şekilde kutlanmaya devam etti. 2024 yılı itibarıyla Türkiye Cumhuriyeti, 101. yaşını gurur ve sevinçle kutlarken, milletin egemenlik ruhunu ve bağımsızlık mücadelesinin mirasını yaşatmayı sürdürüyor.

Bu önemli gün, sadece bir bayram değil; aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin, birliğinin ve geleceğe olan inancının simgesi olarak büyük bir coşkuyla kutlanmaya devam ediyor.
Turizm Tatil Seyahat öneriyor: Selanik Turu: Tarih, Kültür ve Atatürk Evi Ziyareti

NationalTurk yorumcusu Metin Yılmaz’ın bu haftaki “Cepheler, Savaşlar, Cumhuriyet ve Atatürk!” başlıklı yazısı için tıklayınız